Category: Familja & jeta bashkëshortore

Falënderimi i takon vetëm se Allahut dhe paqja dhe lavdia qofshin mbi Muhamedin, birin e Abdullahut dhe robin dhe të Dërguarin e Allahut.

O ju muslimanë, e porosis veten dhe juve me devotshmëri ndaj Allahut: “O besimtarë! Kijeni frikë Allahun ashtu si i takon Atij dhe vdisni vetëm duke qenë muslimanë!”. (Ali Imran: 102)

Zakonisht në këtë periudhë të vitit shpeshtohen lidhjet martesore. Nëpërmjet martesës realizohen dëshirat e të rinjve, djemve dhe vajzave, në ngritjen e një shtëpie muslimane të lumtur, ku do të gjejnë strehimin dhe qetësinë shpirtërore dhe më vonë në brendësinë e kësaj shtëpie do të rritet një brez i ri, i pastër dhe i veçantë, nën hijen e prindit mbrojtës dhe nënës së dashur.

Cilat janë veçoritë e kësaj shtëpie? Cila është metodologjia e saj? Dhe si realizohet lumturia në të?

Allahu i Madhëruar thotë: “Dhe një prej shenjave të Tij është që prej jush krijoi për ju bashkëshortet tuaja, që të qetësoheni pranë tyre, duke vënë ndërmjet jush dashuri dhe mëshirë. Me të vërtetë, në këtë ka shenja, për njerëzit që mendojnë”. (Er-Rum: 21)

Shtëpia është begati të cilës nuk ia di vlerën vetëm ai që e ka humbur dhe ka jetuar nëpër kampe apo në burgje të errëta apo ka bredhur nëpër rrugë apo fusha. Allahu i Madhëruar thotë: “Allahu ju ka dhënë shtëpi për të banuar”. (En-Nahl: 80)

Ibën Kethiri, Allahu e mëshiroftë, thotë. “Allahu përmend begatitë e Tij që ia ka dhuruar robit, prej këtyre begative është edhe shtëpia që është vend ku banojnë, mbrohen dhe në të cilën kanë shumë dobi”.

Shtëpia e muslimanit është amanet që e bartin mbi supet e tyre të dy bashkëshortët. Ata dy janë bazamenti i ngritjes së saj dhe nëpërmjet tyre shtëpia e përcakton rrugën e saj. Nëse ata përqendrohen sipas fesë së Allahut, në thënie dhe vepra, stolisen me petkun e devotshmërisë, në të jashtmen dhe të brendshmen, dhe zbukurohen me moral të mirë dhe virtyte të larta, ajo shtëpi do të bëhet vendstrehim i ndritshëm dhe në të do të përhapet mirësia dhe aty do të kaliten breza të mirë dhe të devotshëm, nga të cilat breza do të përfitojnë prindërit, shoqëritë dhe Umeti në përgjithësi.

O ju bashkëshortorë, shtëpia juaj është kala nga kalatë e kësaj feje dhe çdo njëri nga ju qëndron pranë vrimave të saj që të mos dalin nga ato ndonjë armik. Ju të dy bashkërisht jeni rojtar të kalasë. Ai që e udhëheq shtëpinë është burri, kurse respekti i tij është detyrim. I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, thotë: “Secili prej jush jeni përgjegjës për atë që ju është dhënë në pronësi”, dhe tha “gruaja është përgjegjëse për shtëpinë e burrit të sajë dhe do të pyetët për të”.

Shtëpia e të Dërguarit të Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, është shëmbëlltyra më e mirë në tërë rruzullin tokësor. Ajo është shtëpi profetike, larg dëfrimeve dhe të kotës, e thjeshtë, larg jetës luksoze, mirëpo e mbushur me adhurime dhe lexim të Kur’anit dhe të përmendurit e Allahut.

I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, u dha grave të tij mundësi të zgjedhin, pa i detyruar në të, mes jetës së kësaj bote dhe bukurisë së saj dhe mes Allahut dhe të Dërguarit të Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, dhe ahiretit: “O i Dërguar! Thuaju grave tuaja: “Nëse dëshironi jetën e kësaj bote dhe shkëlqimin e saj, ejani, unë do t’ju lë të kënaqeni për ca kohë dhe do t’ju lëshoj si është më mirë. Por, nëse dëshironi Allahun, të Dërguarin e Tij dhe botën tjetër, dijeni se Allahu ka përgatitur shpërblim të madh për ato prej jush që bëjnë vepra të mira”. (El-Ahzab: 28-29)

Aishja, Allahu qoftë i kënaqur me të, përcjell se të gjitha gratë pohuan se, e zgjedhim Allahun dhe të Dërguarin e Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, dhe ahiretin.

Shtëpia e muslimanit e cila u ngrit nga brezi i parë, Islamin e mori si rrugë e thënieve dhe veprave të saj. Jetën në të e ngjyrosi me dritën e imanit dhe moralin e huazoi nga Kur’ani. Nga ajo shtëpi dolën shëmbëlltyra të rralla islame, të cilët i shënuan faqet më të bukura dhe më të shtrenjta të historisë. Ato shtëpi të asaj kohe nxorën trima e luftëtar, dijetar dhe asket, udhëheqës të drejtë, fëmijë që i respektojnë prindërit dhe gra të ndershme dhe adhuruese të Allahut.

Të tilla janë ato shtëpi që janë të ngritura mbi bazat e imanit dhe udhëzimit dhe të ndikuara nga Kur’ani.

Shtëpia e muslimanit, e pastër dhe e devotshme, është mbrojtje për natyrshmërinë e njeriut nga devijimi. I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, thotë: “Çdo fëmijë lind në natyrshmërinë e Islamit, ndërsa janë prindërit e tij që më vonë e bëjnë të krishterë, çifut ose zjarrputist”.

Ibën Kajjimi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Shumica e fëmijëve kanë devijuar si shkak i prindërve të tyre, të cilët i neglizhuan dhe i lanë anësh duke mos ua mësuar detyrimet fetare dhe rregullat e saj. I humbën të vegjël, më vonë vetes nuk i bën dobi dhe as prindërve të tyre kur u rritën”.

A ka më mirë sesa prindi t’i mbledh fëmijët në shtëpi dhe t’u lexojë atyre Kur’an dhe t’u rrëfen për historitë e pejgamberëve dhe t’ua mbjell në zemër virtytet më të larta.

Më primaren nga gjërat dhe më të lartën nga porositë që ia jep shtëpia e muslimanit shoqërisë është edukimi i fëmijëve dhe formimi i një brezi të pastër dhe të fortë. Nuk ka vlerë edukata dhe nuk lë gjurmë këshilla, përveç se me realizimin e shëmbëlltyrës së mirë te prindërit. Shëmbëlltyrë në adhurim, në moral, në thënie e vepra dhe në pamje. Allahu i Madhëruar thotë: “edhe ata që thonë: “O Zoti ynë, dhurona nga gratë tona dhe trashëgimtarët tanë, ç’është prehje për sytë tanë dhe bëna shembull për të mirët!”. (El-Furkan: 74)

Meditoje lutjen e Ibrahimit, alejhi selam: “O Zoti im, bëj që unë dhe pasardhësit e mi të kryejmë përherë namazin! O Zoti ynë, na i prano lutjet!”. (Ibrahim: 40); “Urdhëroje familjen tënde, që të falë namazin dhe këmbëngul për këtë! Ne nuk të kërkojmë ty ndonjë ushqim: jemi Ne që të ushqejmë! Përfundimi i lumtur qëndron në frikën ndaj Allahut”. (Ta Ha: 132)

Në mungesë të shtëpisë muslimane të qetë dhe të pastër, vjen devijimi, përhapet krimi, rritet numri i narkotikëve dhe i vetëvrasjeve.

Ajo shtëpi ku në të nuk mbjellët imani dhe nuk përqendrohet mbi baza të Kur’anit, prodhon elemente që jetojnë jetë me shqetësime shpirtërore, humbje të intelektit dhe shkatërrim të moralit.

Mosrespektimin e prindërve që e shohim sot nga disa fëmijë dhe marrëdhëniet e humbura mes të rinjve si dhe lënia e përgjegjësive dhe largimi nga feja e Allahut dhe rebelimi nga parimet dhe bazat e shëndosha, janë rezultat i shtëpisë e cila ka qenë e shkujdesur në edukimin e shëndoshë të fëmijëve dhe janë pasqyrë e një familjeje të shkapërderdhur mes vete.

Ajo shtëpi e cila i bën ligjet e Islamit bazament të saj, nga ajo pritet të dalin fëmijë, të cilët do ta japin kontributin e tyre për shoqërinë në veçanti dhe për Umetin në përgjithësi.

Nga veçoritë bazë të shtëpisë së muslimanit është se ajo për çdo çështje ku në të ka mospajtim, i kthehet Allahut dhe të Dërguarit të Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, sado qoftë madhësia e saj, ajo shtëpi e pranon dhe është e kënaqur me gjykimin e Allahut: “Nuk i takon asnjë besimtari apo besimtareje të vërtetë që, kur Allahu dhe i Dërguari i Tij vendosin për një çështje, ata të kenë të drejtë të zgjedhin në atë çështje të tyren. Kush e kundërshton Allahun dhe të Dërguarin e Tij, ai me siguri ka humbur”. (El-Ahzab: 36)

Lumturia dhe kënaqësia dhe jeta në shtëpinë e muslimanit, burojnë nga të përmendurit e Allahut. I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, përcillet të ketë thënë: “Shembulli i asaj shtëpie ku përmendet Allahu dhe shembulli i asaj shtëpie ku nuk përmendet Allahu, është si shembulli i të gjallit dhe të vdekurit”.

Dhe të ketë thënë: “Faleni namazin (vullnetar) në shtëpitë e juaj dhe mos i bëni ato si varreza”.

Dhe të ketë thënë: “Mos i bëni shtëpitë e juaja varreza, në atë shtëpi ku lexohet surja Bekare ik shejtani nga ajo”.

Dhe të ketë thënë: “Faleni namazin në shtëpitë e juaja, namazi më i mirë është ai falet nëpër shtëpi, përveç farzit”.

Këto hadithe dhe të tjerat gjithashtu aludojnë në ligjësimin e ngjalljes së shtëpive të muslimanëve dhe të ndriçuarit e tyre me të përmendurit e Allahut dhe me faljen e namazit vullnetar. Nëse ato shtëpi janë të mangëta nga të përmendurit e Allahut dhe nga namazi vullnetar, atëherë shndërrohen në varre dhe të egra edhe nëse ato janë pallate të bukura. Mos përmendja e Allahut dhe mos leximi i Kur’anit nëpër shtëpi, ato i bën vendbanime të shejtanëve, banorët e saj me zemra të vdekur edhe pse ata janë me trupa të gjallë.

Nga veçoritë e shtëpisë së muslimanit është bashkëpunimi i anëtarëve të familjes në adhurime dhe nënshtrime. Imanin e dobët të burrit e forcon gruaja dhe sjelljen e shtrembër të gruas e përmirëson burri. Kështu arrihet deri të përsosmëria dhe shoqërimi, këshilla dhe përkrahja.

Aishja, Allahu qoftë i kënaqur me të, thotë: “ I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, falej natën dhe pasi që e falte namazin e vitrit thoshte: “Oj Aishe, ngrihu dhe fale vitrin”.

Dhe tha: “E mëshiroftë Allahu njeriun, i cili ngrihet për të falur namaz nate dhe e zgjon edhe gruan e tij për të falur, e nëse ajo refuzon, e stërpikë fytyrën e saj me ujë. E mëshiroftë Allahu atë grua, e cila ngrihet për të falur namaz nate dhe e zgjon edhe burrin e saj për të falur, e nëse ajo refuzon, e stërpikë fytyrën e saj me ujë”.

Dy hadithet e fundit aludojnë se edhe burri edhe gruaja kanë rolin e tyre në përmirësimin e njëri-tjetrit dhe të nxitjes së njëri-tjetrit në adhurime. Kjo, sepse lidhja mes tyre në bazë është imanore dhe ata njëri-tjetrit ia shtrijnë dorën e përkrahjes dhe ndihmës.

Shtëpia e muslimanit formohet mbi dituri dhe vepër. Dituri e cila e drejton kah rruga e drejtë dhe ia qartëson rrugën e zjarrit të Xhehenemit, dituri mbi etikën e pastërtisë dhe dispozitave të namazit dhe etikës se kërkimit të lejes për hyrje dhe hallallit dhe haramit. Kjo shtëpi nuk i injoron dispozitat e fesë, po ato vetëm se i shton dhe vepron me to.

Nga veçoritë e shtëpisë së muslimanit është turpi. Me të shtëpisë i mbrohet ekzistenca nga shigjetat e shthurjes dhe mjeteve të sherrit, të cilat tentojnë ta lëndojnë dhe nga ajo turpin ta largojnë. Filmat, serialet, muzikat, alkooli, zhveshja e grave janë vetëm disa nga mjetet dhe armët e tyre, nëpërmjet të cilave dëshirojnë që gruas mbulesën t’ia largojnë dhe nderin e saj ta shkatërrojnë.

Nga veçoritë e shtëpisë së muslimanit është se fshehtësitë e saj janë të ruajtura, mosmarrëveshjet mes tyre të fshehura, nuk përhapet dhe nuk flitet për to. I Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, thotë: “Nga njerëzit më të këqij në pozitë në Ditën e Kiametit tek Allahu është ai burrë që i afrohet gruas dhe ajo grua që i afrohet burrit të saj, e pastaj i përhapin fshehtësitë që ndodhin mes tyre”.

Shtëpia e muslimanit i ngrit marrëdhëniet e saj me shoqërinë sipas bazave të imanit. Ajo shton nga drita me vizitën e saj që ia bëjnë njerëzit e mirë dhe dijetarët. Besimtari është sikurse bartësi i miskut, i cili ose të jep nga ai miskë, ose të nxit ta blesh ose nuhat nga era e tij: “O Zoti im, falmë mua dhe prindërit e mi, si dhe çdo besimtar, që kërkon strehim në shtëpinë time! Fali të gjithë besimtarët e besimtaret, ndërsa keqbërësve shtoju vetëm shkatërrim!”. (Nuh: 28)

Nuk hyn në shtëpinë e muslimanit ai njeri, anëtarët e së cilës nuk janë të kënaqur nga feja e tij. Hyrja e njeriut të ligë në shtëpi, shtëpinë e ligë dhe e shkatërron duke i bartur fjalët, apo duke përgojuar apo duke i bërë dëm, duke i bërë magji apo duke vjedhur nga ajo.

Anëtarët e shtëpisë së muslimanët bashkëpunojnë mes veti dhe i kryejnë bashkërisht detyrat e shtëpisë. Ne model e kemi të Dërguarin e Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, ku për të thotë Aishja, Allahu qoftë i kënaqur me të: Ishte njëri prej njerëzve, pastronte rrobat e tij, milte delen e tij dhe shërbente vetveten.

Me një transmetim: “I qepte rrobat e tij, arnonte këpucët, nallanet dhe bënte atë bëjnë burrat në shtëpi”.

Me një transmetim: “Shërbente familjen e tij, kurse kur vinte koha e namazit, dilte për të falë namazin”.

O muslimanë, nëse nga ne kërkohej që ta zgjedhim nga dynjaja më të bukurën, të gjithë do të zgjidhnin të jenë të lumtur në mesin familjar.

Kjo lumturi në shtëpinë e muslimanit nuk realizohet me posedimin e shtëpisë së bukur dhe mobileve të shtrenjta dhe rrobave të shtrenjta. Kjo është bindje e gabuar.

Lumturia arrihet me realizimin e devotshmërisë tek bashkëshortët dhe frika nga mbikëqyrja e Allahut në publik dhe në vetmi. Lumturia realizohet kur të dy bashkëshortët e shohin martesën si adhurim, ku nëpërmjet saj i afrohen Allahut, sipas realizimit të detyrimeve bashkëshortore me sinqeritet dhe bindje.

Nën hijen e këtyre kuptimeve ngrihet shtëpia e lumtur e muslimanit, në të cilën adhurohet Allahu, falet namazi dhe lexohet Kur’ani. Shtëpi ku mbisundojnë dashuria dhe afërsia dhe rriten breza të mira të cilat do të jenë kënaqësia e syve të prindërve dhe burim i tyre për çdo të mirë të dynjasë dhe ahiretit: “Cilindo mashkull apo femër që kryen vepra të mira, duke qenë besimtar, Ne do ta bëjmë që të kalojë jetë të bukur dhe do ta shpërblejmë sipas veprave më të mira, që ka bërë”. (En-Nahl: 97)

Dr. Abdulbarij Thubejti

 Nga arabishtja: Irfan JAHIU

Umame bint Harithi e porositi të bijën e saj ditën e martesës me disa këshilla, ku ia qartësoi themelet e jetës së lumtur bashkëshortore.

Ajo tha: “Oj bija ime! Sikur këshilla të lihej për hir të edukatës së mirë, do ta lija për ty, sepse ti je e tillë, por këshilla e kujton të shkujdesurin dhe e ndihmon të mençurin.

Po qe se do të ishte në rregull që gruaja ta linte martesën që të kujdeset për prindërit për shkak të nevojës së madhe të tyre, unë do të isha e para që do ta bëja atë, por kuptoje se gratë janë të krijuara për burrat dhe burrat janë të krijuar për gratë.

Oj bija ime! Po largohesh nga shtëpia ku u rrite dhe kalove një periudhë të mrekullueshme të jetës, për te një shtëpi të panjohur dhe burrë që nuk e ke shoqëruar më herët. Me martesën tënde ai do të bëhet përgjegjësi dhe mbreti yt.

Bëhu skllavja e tij që ai të bëhet skllav i afërt për ty. Kujdesu për këto dhjetë cilësi, se ato do të bëhen shpëtim për ty:

E para dhe e dyta: Respektoje me kënaqësi, nënshtroju me dëgjueshmëri dhe bindje.

E treta dhe e katërta: Hulumto gjërat që dëshiron syri i tij t’i shohë dhe hunda e tij t’i nuhatë. Mos lejo veten që syri i tij të shohë ndonjë gjë të keqe te ti dhe hunda e tij të nuhatë erë të keqe. Mundësoja vetëm të bukurën dhe të mirën.

E pesta dhe e gjashta: Interesohu për kohën e gjumit dhe ushqimit të tij. Uria e vazhdueshme përvëlon dhe gjumi i parehatshëm zemëron.

E shtata dhe e teta: Ruaje mallin e tij, kujdesu për familjen dhe mysafirët e tij.

E nënta dhe e dhjeta: Mos u rebelo karshi urdhrit të tij dhe mos e shpalos fshehtësinë e tij, sepse, kur e kundërshton urdhrin e tij, ia tërbon gjoksin atij, e, nëse e përhap fshehtësinë e tij, mos u siguro nga tradhtia e tij.

Kujdes bija ime, mos shfaq gëzim para tij kur ai është i lënduar e mos shfaq hidhërim para tij kur ai është në gëzim.”

Me të vërtetë, këto janë porosi të shtrenjta nga një nënë e kthjellët. Do të ishte mirë që çdo nënë ta këshillonte bijën e vet me këto porosi në ditën e martesës së saj. Edhe më mirë do të bëhej sikur e bija t’i pranonte dhe të punonte me to, e kështu të begatohej me rehati jeta e saj bashkëshortore nën hijen e sjelljes së mirë dhe moralit të lartë, e së bashku me të do të begatohej bashkëshorti i saj në aspektin e dashurisë, mëshirës dhe rehatisë.^[1]

Po ashtu, Esma bint Harixhetu el-Fezariu e porositi bijën e vet dhe i tha: “Bija ime! Po largohesh nga shtëpia që u rrite për te shtëpia e panjohur e burrit tënd. Bëhu për të tokë, e ai për ty do të bëhet qiell. Bëhu për të djep, e ai për ty do të bëhet shtyllë. Bëhu për të skllave, e ai për ty do të bëhet skllav. Mos e bezdis me kërkesat e tua që kjo ta shtyjë të të urrejë. Mos u largo prej tij nëse të afrohet. Nëse ai rri mënjanë (nga nervozizmi), ti mos iu afro! Ruaja të nuhaturit, dëgjimin dhe shikimin e tij. Kujdesu që të nuhatë prej teje veç të këndshmen, ta dëgjoje të mirën e ta shohë të bukurën.”^[2]

Abdullah ibn Xhaferi e porositi bijën e vet dhe i tha: “Bija ime, kujdes nga xhelozia, sepse ajo është çelësi i divorcit dhe kujdes nga qortimet e shpeshta, sepse ato mbjellin urrejtje. Përdore kuhlin (antimon) për sytë, sepse ai është zbukurimi më i mirë, ndërsa parfumi më i mirë është uji.”^[3]

Ebu Derdai h e porosiste gruan e tij dhe i thoshte: “Nëse më sheh që jam i zemëruar, mundohu të më qetësosh. Nëse të shoh që je e zemëruar, do të përpiqem të të qetësoj, përndryshe nuk do të mund të funksionojmë bashkë.”^[4]

Këto ishin disa porosi nga gjeneratat e para të arta. Allahu i mëshiroftë! A ka kush e pason rrugën e tyre?

[1] “Fik’hu Suneh” (2/234)

[2] “Tarih Dimeshk” (9/57).

[3] “El-Mehasin vel Ed’dad”, Xhahidhi (f. 195).

[4] “Ushretu Nisa” (1/28).

1. Dhuntitë dhe mirësitë e Allahut për robërit e Vet janë aq shumë, saqë numri i tyre nuk mund të përkufizohet dhe të numërohet. Në to bën pjesë edhe dhuntia e fëmijës. Fëmijët janë dhuntia, dhurata dhe mirësia e madhe e Allahut për robin e Vet. Kjo e mirë e Allahut e meriton falënderimin, përkujdesjen dhe ruajtjen nga robi i Tij. Fëmijët janë fryti i zemrës, themeli i shtëpisë, stolia e jetës së dynjasë, ashtu siç Allahu thotë: “Pasuria dhe djemtë janë stoli e jetës së kësaj bote…” (El-Kehf: 46)

Allahu në Kuran e përmend se nga lutjet e robërve të zgjedhur të Allahut është lutja: “O Zoti ynë, dhurona nga gratë tona dhe trashëgimtarët tanë, ç’është prehje për sytë tanë dhe bëna shembull për të mirët!” (El-Furkan: 74)

2. Islami fëmijës ia përcaktoi dhe ia garantoi të drejtat e tij para se të ekzistonin marrëveshjet, shoqatat dhe organizatat për të drejtat e njeriut.

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Edhe ndaj fëmijës tënd ke hak (të drejta që bien mbi ty).”^[1]

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Secili prej jush jeni barinj dhe secili prej jush është përgjegjës për kopenë e vet… Burri është bari i familjes së tij dhe përgjegjës për të, gruaja është bareshë e shtëpisë së saj dhe përgjegjëse për shtëpinë e burrit të saj dhe për fëmijët e saj.”^[2]

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Allahu do ta pyesë çdo përgjegjës për kopenë që e ka pasur nën përgjegjësinë e tij, a e ka ruajtur apo e ka humbur, madje do të pyetet edhe njeriu për anëtarët e familjes së tij.”^[3]

3. Islami fëmijës ia siguron të drejtat para lindjes së tij: fillimisht me zgjedhjen e nënës së ndershme, pastaj përkujdesja për të gjatë periudhës së shtatzënisë, përkujdesja për të drejtën e tij që të jetojë duke e ndaluar abortimin e tij gjatë fazës së shtatzënisë, lehtësimi i çështjes së agjërimit për gruan shtatzënë, ndëshkimi i mbytësit të tij duke e detyruar ta shpaguajë gjakun e tij etj.

Pas lindjes: lumturia dhe gëzimi me daljen e tij në dynja, thirrja e ezanit në veshin e djathtë, pëlqehet t’i fërkohet lehtë qiellza e tij me hurmë, i jepet e drejta ta marrë mbiemrin e babait, zgjedhja e emrit të mirë për të, therja e akikës, qethja e flokëve të kokës së tij dhe dhënia lëmoshë në peshë të flokëve të tij, synetimi i tij, plotësimi i gjidhënies, përkujdesja për edukimin dhe rritjen e tij, shpenzimi për të, drejtësia në mes të tij dhe vëllezërve të tij, përkujdesja për shëndetin e tij trupor dhe mendor.

Po ashtu i garantohet e drejta e tij në trashëgimi, vasiet, dhuratë, vakëf etj.

4. E drejta më e madhe e fëmijës që bie mbi të dy prindërit është edukimi dhe rritja e tij me virtyte të larta dhe me moral të lavdëruar sipas Kuranit dhe Sunetit të Pejgamberit, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të. Fëmija duhet të edukohet në fushën e imanit, ibadetit, moralit, psikikës, shëndetit, gjendjes shpirtërore dhe asaj shoqërore të tij. Kërkohet përkrahja e tij dhe të qenët e tij krah për në rrugën e qëndrueshmërisë në fe, që ta fitojë Xhenetin dhe të shpëtojë nga Xhehenemi, ashtu siç Allahu thotë: “O ju, që besoni! Ruajeni veten dhe familjet tuaja nga zjarri, lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët…” (Et-Tehrim: 6); që do të thotë: urdhëroje familjen për të mirë dhe ndaloje nga e keqja, edukoje dhe mësoja Islamin, kështu i ruan nga zjarri i Xhehenemit.^[4]
5. Kur myslimanit i lind fëmijë, pëlqehet që sa më shpejt të përgëzohet dhe të urohet me lutje për mirësi.

Nuk transmetohet ndonjë urim i veçantë në sunetin e Pejgamberit, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, andaj kush dëshiron që ta urojë vëllanë e tij për lindjen e fëmijës, lejohet që ta urojë me fjalë të zakonshme që njerëzit i përdorin dhe që nuk bien në kundërshtim me Islamin.

Hasan El-Basrij, Allahu e mëshiroftë, preferonte që urimi të jetë me këto fjalë: “Allahu të bekoftë në atë që të ka dhuruar, e falënderofsh Dhuruesin, e lus Allahun që fëmija të rritet dhe të jetë i sjellshëm me prindërit”, ose të thotë: “E lus Allahun që fëmija të jetë i bereqetshëm për ty dhe për umetin e Muhamedit, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të”, dhe lutje të ngjashme me këto.

Kurse atij që e shpreh uratën ia kthen me fjalët: “Allahu të bekoftë ty dhe pasardhësit e tu”, ose: “Allahu të shpërbleftë me të mira dhe ta dhuroftë edhe ty një fëmijë sikur ky”, dhe lutje të ngjashme me këto. Çështja është e gjerë dhe ka hapësirë në të për veprim.

6. Pëlqehet thirrja e ezanit në veshin e djathtë të të porsalindurit menjëherë pas lindjes, që dëgjimin e tij sapo të dalë në dynja ta prekë emri i Allahut, lavdërimi dhe madhërimi i Tij, si dhe largimi i shejtanit prej tij.

Ebu Rafia, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell që e ka parë Pejgamberin, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, duke e thirrur ezanin në veshin e Hasanit, të birin e Aliut, pasi e lindi Fatimja, Allahu qoftë i kënaqur prej tyre.^[5]

7. Ibën El-Kajimi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Allahu e di më së miri, urtësia e thirrjes së ezanit në veshin e të porsalindurit është që fëmija fjalët e para që do t’i dëgjojë të jenë fjalët e ezanit. Këto fjalë në vete e përmbajnë madhërimin dhe lavdërimin e Allahut, shehadetin (dëshminë e njësimit të Allahut) që shqiptimi i tij është i patjetërsueshëm për t’u bërë mysliman. Me një aspekt kjo është sikur t’i shqiptohen atij ritet e Islamit me ardhjen e tij në dynja, ashtu si i shqiptohet shehadeti (fjala la ilahe il-lallah) kur del nga kjo dynja. Gjurmët e fjalëve të ezanit nuk kanë pengesa që të arrijnë me shumë lehtësi prej te veshi deri në zemrën e fëmijës dhe të lënë gjurmë në të, edhe pse fëmija nuk është në dijeni për këtë. Po ashtu, me thirrjen e ezanit ikën shejtani nga fëmija. Shejtani qëndron në pritë të tij deri të lindë që pastaj ta shoqërojë për të keq, e kur shejtani i tij e dëgjon ezanin, e dobëson dhe e zemëron atë që nga momentet e para të shoqërimit të tij.

Thirrja e ezanit e ka edhe një kuptim tjetër që vijon; thirrja e ezanit në fakt është thirrja e fëmijës drejt Allahut, fesë islame dhe ibadetit të Allahut. Kjo thirrje duhet që t’ia kalojë dhe të jetë para thirrjes së shejtanit, njësoj sikur që natyra fillestare në të cilën Allahu i ka krijuar njerëzit ia kaloi ndryshimit dhe çrrënjosjes së saj nga shejtani. Po ashtu ka edhe urtësi të tjera.”^[6]

8. Thirrja e ikametit në veshin e majtë të të porsalindurit nuk është nga suneti, nuk ka hadith të vërtetë që e vërteton këtë.
9. Pëlqehet që fëmijës së porsalindur, mashkull apo femër, t’i fërkohet qiellza me hurmë. Nëse nuk gjendet hurmë, mundet me çdo gjë të ëmbël.

Merret hurma shtypet ose mbllaçitet me buzë deri të zbutet dhe të përtypet më lehtë. Fëmijës i hapet goja dhe me hurmën e mbllaçitur i fërkohet lehtë qiellza që ta shijojë ëmbëlsinë e hurmës. Kjo është e shëndetshme për trupin e fëmijës dhe i forcon muskujt e gojës së tij.

Ebu Musa, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, thotë: “Më lindi një djalë dhe e çova te Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, e emërtoi me emrin Ibrahim, ia fërkoi qiellzën me hurmë dhe e luti Allahun që atë ta bekojë.”^[7]

Aishja, Allahu qoftë i kënaqur prej saj, përcjell që njerëzit vinin te Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, me fëmijët e tyre të porsalindur, ai i lutej Allahut për ta t’i bekojë dhe ua fërkonte qiellzën me hurmë.”^[8]

10. Pëlqehet për fëmijën e porsalindur të theret akika (kurban) në ditën e shtatë të lindjes së tij. Për foshnjën djalë pëlqehet të theren dy dele, ndërsa për foshnjën vajzë të theret një dele.

Nëse për djalë theret vetëm një dele, realizohet esenca e sunetit dhe mjafton.

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, për nipat e vet, Hasanin dhe Husejnin, Allahu qoftë i kënaqur prej tyre, i theri nga dy desh.^[9]

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Për fëmijën djalë theren dy dele të barabarta dhe për fëmijën vajzë një dele.”^[10]

11. Akika quhet kafsha që theret për foshnjën e porsalindur pas lindjes së saj dhe është sunet i vërtetuar (sunet i fortë).

Fëmija është dhunti dhe mirësi e Allahut për prindin, prandaj kafsha theret në shenjë falënderimi për Allahun. Po ashtu kafsha theret si vepër që e afron fëmijën tek Allahu në momentet e para të daljes së tij në dynja, theret në shenjë flijimi për fëmijën, theret me shpresë që Allahu fëmijës t’i japë shëndet dhe ta ruajë nga çdo dëm, si dhe në shenjë bamirësie për të varfrit dhe nevojtarët.

12. Nuk ka pengesë që i varfri të marrë borxh për akika, Allahu do ta pasurojë me mirësinë e Tij dhe do t’ia mundësojë ta kthejë borxhin.

Imam Ahmedi, Allahu e mëshiroftë, thoshte: “Nëse nuk ka pasuri që ta therë akikën, le të marrë borxh. Shpresoj që Allahu do t’ia mundësojë ta kthejë borxhin, sepse ai e ka ringjallur një sunet.”^[11]

13. Për akika kushtëzohet ajo që kushtëzohet për kurbanin: kafsha të jetë deve, lopë, dele apo dhi, me të gjitha llojet e saj, patjetër duhet ta arrijë moshën e përcaktuar sheriatikisht, të jetë pa të meta që e ndalojnë vlefshmërinë e kafshës për t’u bërë kurban.

Mosha e përcaktuar sheriatikisht:

Për devetë është ajo që i ka mbushur pesë vjet dhe ka hyrë për të gjashtën.

Për lopët është ajo që i ka mbushur dy vjet dhe ka hyrë për të tretën.

Për dhitë është ajo që i ka mbushur një vit dhe ka hyrë për të dytin.

Për delet është ajo që i ka gjashtë muaj dhe ka hyrë për të shtatin.

Nuk lejohet për kurban kafsha qorre, që është qorre e qartë, e verbër, sepse ajo është më keq se qorrja, e cila duket qartë që syrin e ka qorr, çalamania me çalim të qartë, e sëmura me sëmundje të qartë dhe e dobëta, e cila nuk ka fare dhjamë në të, ajo e cila njërën dorë apo këmbë e ka të prerë, sepse e meta e saj është më e rëndë sesa ajo që çalon dhe çalimi i saj është i qartë, dhe të ngjashme me to.

14. Kafsha më e mirë për akika është delja, jo deveja ose lopa, sepse Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, për akika theri dele.

Madje disa dijetarë thonë që akika është vetëm me dele dhe jo me kafshë të tjera, por shumica e dijetarëve e lejojnë që përveç deles për akika të theret edhe deveja dhe lopa.

15. Kafsha më e mirë për akika është ajo kafshë që është më e mira për kurban: më e shëndosha, që ka më shumë mish, më e plota, më e bukura në pamje dhe më e dashura për pronarin e saj. Mashkulli nga kafshët është më i mirë për therje, nëse është më i shëndoshë dhe me mish të mirë.
16. Therja e kafshës për akika është më e mirë se dhënia e lëmoshës në vlerën e kafshës, edhe po qe se sasia e lëmoshës është më e madhe se vlera e kafshës, sepse qëllimi nga akika është therja e kafshës dhe derdhja e gjakut për Allahun. Allahu thotë: “Thuaj: “Në të vërtetë, namazi im, kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime, i përkasin vetëm Allahut, Zotit të botëve.” (El-Enam: 162)
17. Nga suneti është therja e akikës në ditën e shtatë të lindjes. Nëse e ther para ose pas ditës së shtatë, nuk është problem.

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Çdo fëmijë është peng i akikës së vet.^[12] Në ditën e shtatë i theret akika, i qethen flokët dhe emërtohet.”^[13]

18. Dita e lindjes së tij përfshihet në shtatë ditët, përveç nëse lind natën, në këtë rast dita që vjen pas asaj nate llogaritet dita e parë.

Rregulli thotë që akika të theret në ditën e shtatë, që i bie të jetë dita para ditës së lindjes. Shembull: Nëse ka lindur në ditën e shtunë, akika theret në ditën e xhuma. Por, nëse ka lindur natën e shtunë (d.m.th. ditën e premte në mbrëmje), atëherë dita e premte nuk llogaritet dhe akika theret ditën e shtunë dhe jo ditën e premte.

19. Akika nuk bie, nëse vonohet therja dhe nuk theret në ditën e shtatë. Nëse nuk e ther në ditën e shtatë, që ta arrijë qëllimin që synohet nga akika, mund ta therë kur të dojë pas saj. Pëlqehet që therja e akikës të mos vonohet deri në atë moshë, saqë fëmija e arrin moshën e pubertetit.
20. Nuk pranohet therja e akikës para lindjes së fëmijës, sepse shkaku i akikës ende nuk ekziston. Prandaj, nuk i llogaritet akika, nëse e ther para se t’i lindë fëmija, mishi mbetet mish deleje i thjeshtë dhe jo akika.
21. Nëse foshnja e porsalindur ndërron jetë para se t’i theret akika ose ndërron jetë në barkun e nënës pasi që t’i fryhet shpirti (d.m.th. pas muajit të katërt), ka nga dijetarët që thonë se për këtë fëmijë ligjërohet therja e akikës.

Nëse thuhet për akikën që është një lloj njoftimi që fëmija është në rregull, ndërsa tani ai më ka ndërruar jetë, kjo atëherë nënkupton që nuk duhet të theret për këtë fëmijë më akikë. Ky mendim i dijetarëve është më i përafërt me të vërtetën. Allahu e di më së miri.

22. Assesi nuk lejohet pjesëmarrja në një akikë, patjetër duhet kokë për kokë, që do të thotë një akikë për një fëmijë. Ky është mendimi i medhhebit hanbelij.

Atij që i kanë lindur dy fëmijë dhe do që ta therë një lopë ose deve, akika e tij, deve ose lopë, është e vlefshme vetëm për njërin nga fëmijët dhe jo për të dytë. Këtu dallon akika nga therja e kurbanit për haxh dhe e kurbanit të përgjithshëm.

Urtësia e saj, siç e cek Ibën El-Kajimi, Allahu e mëshiroftë, është: “Pasi kafsha që theret për akika është flijim për të porsalindurin, ajo që ligjërohet në këtë rast është derdhja e gjakut të plotë, që të jetë flijim i një shpirti (një kafshës) për një shpirt (për një të porsalindur).

Po ashtu, po të lejohej pjesëmarrja në akika, nuk do të arrihej qëllimi nga akika, pra derdhja e gjakut për fëmijën. Derdhja e gjakut pranohet vetëm për njërin fëmijë, kështu që për të tjerët nuk mbetet tjetër përveç nxjerrjes së mishit për ta. Qëllimi pra, është derdhja e gjakut të kafshës për fëmijën.”^[14]

23. Kujt i lindin binjakë, nuk i mjafton një akikë, po duhet për çdonjërin të therë veç e veç. Të gjithë dijetarët janë unikë për këtë mesele.^[15]
24. Nuk lejohet therja e kafshës me nijetin e kurbanit dhe me nijetin e akikës. Prandaj kurbani nuk është i vlefshëm në vend të akikës, sepse çdonjëri prej tyre, edhe kurbani edhe akika, synohen veç e veç dhe dallojnë në mes vete në shkakun e therjes, andaj nuk mund të jetë i vlefshëm njëri në vend të tjetrit. Ky është mendimi i medhhebit malikij dhe shafij.
25. Me mishin e akikës pëlqehet që të veprohet sikur që pëlqehet të veprohet me mishin e kurbanit; të hahet prej tij, t’u jepet lëmoshë të varfërve dhe nevojtarëve, t’u dhurohet fqinjëve, akrabave dhe shokëve.
26. Më e mirë është që mishi i akikës të shpërndahet i zier (ose i pjekur) sesa i pazier (ose i papjekur). Kështu iu lehtësohet të tjerëve ngrënia e saj dhe shtohet bamirësia dhe falënderimi i dhuntisë.
27. Mishi i akikës lejohet t’u shpërndahet të varfërve, fqinjëve, akrabave dhe shokëve, ose mund që t’i ftojë ata në shtëpi. Çështja është e gjerë për veprim, si do mund të veprohet.
28. Atij që i shkojnë mysafirë në numër të madh dhe për akikën e djalit i ther më shumë se dy dele ose për akikën e vajzës më shumë se një dele, lejohet. Kjo është fetvaja e dijetarit Abdulaziz ibën Baz, Allahu e mëshiroftë.
29. Lejohet që eshtrat e kafshës për akika të thyhen gjatë gatimit, nuk ka argument të saktë që e ndalon këtë. Kanë ardhur disa gjurmë nga të parët tanë që eshtrat e akikës nuk thyhen në shenjë optimizmi që të ruhen gjymtyrët e fëmijës. Kjo bie ndesh me adetin e njerëzve të cilët i thyejnë eshtrat gjatë gatimit dhe kjo është në dobi të tyre. Ata në këtë mënyrë plotësisht përfitojnë nga therja dhe ngrënia e kafshës. Nuk ka diçka që e ndalon thyerjen e tyre.
30. Nëse prindërit nuk kanë therur akika për fëmijën kur ka qenë i vogël, i lejohet fëmijës kur të rritet që të therë akika për veten. Akika është sunet i vërtetuar (i fortë) dhe pasi që prindërit e tij nuk e kanë realizuar këtë sunet, nëse do, i lejohet atij ta therë akikën për veten. Janë hadithet e përgjithshme që e lejojnë një gjë të tillë dhe kjo është edhe fetvaja e dijetarit Abdulaziz ibën Baz, Allahu e mëshiroftë.^[16]
31. Pëlqehet që fëmija të emërtohet pas lindjes ose në ditën e shtatë. Më e mirë është që të mos vonohet emërtimi i fëmijës deri pas ditës së shtatë.

Enes ibën Malik, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell që Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, tha: “Mbrëmë më lindi një djalë dhe e emërtova Ibrahim, sipas emrit të babait tim, Ibrahimit, alejhi selam.”^[17]

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Çdo fëmijë është peng i akikës së vet.^[18] Në ditën e shtatë i theret akika, i qethen flokët dhe emërtohet.”^[19]

32. Emri është adresa e të emërtuarit, prandaj pëlqehet që fëmijës t’i jepet emër me fjalë dhe kuptim të mirë. Emërtimi me emër të mirë është edhe haku i fëmijës që bie mbi prindërit e tij.
33. Pëlqehet emërtimi i fëmijës me këta emra:

– Emrat më të dashur tek Allahu janë: Abdullah dhe Abdurrahman.

– Emërtimi me disa nga emrat e bukur të Allahut duke ia shtuar përpara fjalën Abd (rob) si për shembull, Abdulaziz dhe Abdulmelik.

– Emërtimi me emrat e pejgamberëve dhe lajmëtarëve si: Muhamed dhe Ibrahim.

– Emërtimi me emrat e njerëzve të mirë dhe të devotshëm siç janë emrat e sahabëve dhe tabi’inëve.

Nuk i ka hije një shtëpie islame që fëmijët e tyre të mos e kenë ndonjë emër nga emrat e lartpërmendur që preferohen.

34. Ndalohet emërtimi i fëmijëve, meshkuj apo femra, me emra që ndalohen fetarisht, si:

– Mbreti i mbretërve (Melikul Muluk), sunduesi i sunduesve (Sultan Es-Selatin) dhe me emra të ngjashëm me ta.

– Emrat që janë të posaçëm për Allahun, si: Er-Rahman, El-Kudus, Es-Samed.

– Emrat që aludojnë në adhurimin e dikujt tjetër jashtë Allahut si: Abdulkabe (rob i Qabes), Abduresul (rob i Pejgamberit).

– Emrat që janë të posaçëm për çifutët dhe të krishterët si: Xhirxhis, Butrus, Juhana, Shem’un, Kuhin.

35. Duhet që t’i largohemi emërtimit të fëmijëve me këta emra:

– Emrat e tiranëve dhe të padrejtëve, si: Faraon, Karun.

– Emrat e shejtanëve, si: Hinzib.

– Emrat e këqij dhe të padëshiruar, si: Harb (Luftë), Mur’re (I ithët), Dhalim (Zullumqar), Asije (Mëkatare).^[20]

36. Lejohet që fëmija i vogël të marrë një epitet të caktuar, si: Ebu Filan (baba i filanit) ose Filane (baba i filanit ose filanes), ose Umu Filan ose Filane (nëna e filanit ose filanes). Kjo bëhet në shenjë nderimi dhe njoftimi për pozitën e tij, përveç asaj që te fëmija ngjall optimizëm që në të ardhmen, me lejen e Allahut, do të bëhet burrë dhe do të ketë pasardhës.
37. Pëlqehet qethja e kokës së të porsalindurit djalë, jo vajzë, në ditën e shtatë, pasi të theret akika. Dhënia lëmoshë në peshë të flokëve të tij në vlerë të argjendit nuk është problem.

Në qethjen e flokëve të të porsalindurit ka dobi shëndetësore dhe largohen gjëra të dëmshme.

Përcillet që Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, kur e theri akikën për Hasanin tha: “Oj ti Fatime, e bija ime, qethja flokët djalit dhe jep lëmoshë në peshë të flokëve të tij në vlerë të argjendit.”^[21]; por hadithi nuk është i vërtetë.

38. Synetimi i fëmijës është nga sunetet e natyrshmërisë dhe nga ritet e Islamit. Synetimi i djemve është obligim.

Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, thotë: “Nga natyrshmëria janë pesë gjëra: Synetimi, rruajtja e pjesëve të turpshme, heqja e qimeve nën sqetulla, shkurtimi i thonjve dhe shkurtimi i mustaqeve.”^[22]

39. Lejohet që vajzave t’u shpohet veshi dhe të vendosin vathë, sepse është në dobi të saj. Ajo ka nevojë për zbukurim.^[23]
40. Sheriati e lehtësoi çështjen e urinës së foshnjës mashkull i cili ende ushqehet vetëm me qumështin e nënës. Urina e tij është fëlliqësi e lehtë, mjafton spërkatja, d.m.th. të hidhet ujë mbi vendin e urinës dhe nuk detyrohet larja (ose fërkimi dhe shtrydhja) e vendit. Alij ibën Ebi Talib, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell që Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, për urinën e foshnjës mashkull që ende ushqehet vetëm me qumështin e nënës së vet ka thënë: “Urina e foshnjës mashkull që ende ushqehet me qumësht, spërkatet, ndërsa urina e foshnjës femër, duhet të lahet.” Katade, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Kjo vlen, nëse ushqehen vetëm me qumështin e nënës dhe nuk ha ushqim tjetër a, nëse ushqehen edhe me ushqim tjetër përveç qumështit të nënës, atëherë lahet edhe urina e foshnjës mashkull.”^[24]

41.Vjellja e foshnjës që ushqehet me gji:

Nëse është me ngjyrë, sikur ta nxjerrë qumështin dhe në të ka ngjyrë të verdhë, pasi që është ndryshuar materia dhe era e tij, e vjella llogaritet e papastër.

Nëse e vjella del nga goja e foshnjës dhe nuk i janë ndryshuar cilësitë e saj, si në rast kur foshnja sapo ka filluar të ushqehet me gji dhe nga ngopja e tepërt qumështi del nga goja (pa i ndryshuar cilësitë e veta), e vjella këtu është e pastër.^[25]

42. Pështyma dhe ligat e foshnjës janë të pastra dhe janë pastrues për gojën, nëse i bëhet pis nga vjellja. “Allahu e di që fëmija vjell shpesh dhe larja e gojës së tij është problematike, ndërsa pështyma dhe ligat i rrjedhin vazhdimisht në rrobat dhe trupin e atij që kujdeset dhe e bart foshnjën, prandaj nuk urdhëroi që rroba të lahet dhe nuk ndaloi nga falja e namazit me ato rroba dhe nuk urdhëroi që të ruhemi nga pështyma e foshnjës.”^[26]
43. Pëlqehet që për të porsalindurin dhe për të gjithë fëmijët në përgjithësi të kërkohet mbrojtje tek Allahu dhe t’u lexohet rukje, ashtu siç kërkonte mbrojtje Pejgamberi, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, për nipat e tij Hasanin dhe Husejnin, Allahu qoftë i kënaqur prej tyre, duke e bërë këtë lutje: “Kërkoj mbrojtje për ty (me një transmetim tjetër: Kërkoj mbrojtje për ju të dy) me fjalët e Tij të përsosura, prej së keqes së çdo shejtani dhe çdo kafshe helmuese dhe prej së keqes së syrit të keq.”^[27]

E lusim Allahun të na japë sukses për atë që Ai e do dhe Atë e kënaq dhe të na japë bereqet në pasardhësit tanë.

“O Zoti ynë, dhurona nga gratë tona dhe trashëgimtarët tanë, ç’është prehje për sytë tanë dhe bëna shembull për të mirët!” (El-Furkan: 74)

Falënderimi i takon Allahut, Zotit të botëve.

[1] Muslimi (1159).

[2] Buhariu (2409), Muslimi (1829).

[3] Nesaiu në El-Kubra (9174), shejh Albani e vlerësoi hadithin si të vërtetë.

[4] Tefsir El-Bagavij (8/169).

[5] Ebu Davudi (5105), Tirmidhiu (1514), në zinxhirin e tij ka dobësi, Tirmidhiu dhe Hakimi e saktësuan, lejohet të punohet me hadithin sipas dijetarëve.

[6] Tuhfetul Meudud bi Ehkam El-Meulud (fq. 37).

[7] Buhariu (5467), Muslimi (2145).

[8] Buhariu (5467), Muslimi (286).

[9] Nesaiu (4219), shejh Albani e saktësoi.

[10] Ebu Davudi (2834), Tirmidhiu (1516), Nesaiu (4215), Ibën Maxhe (3162), shejh Albani e saktësoi.

[11] El-Mugni, Ibën Kudame (9/460), Tuhfetul Meudud bi Ehkam El-Meulud, Ibën El-Kajim (fq. 79).

[12] “Është peng i akikës së vet” nënkupton që akika është flijim, çlirim nga prangat e shejtanit dhe nga pengesat e tij që fëmija të punojë për dobitë e ahiretit të tij. Ose kuptimi tjetër: I porsalinduri është peng për të mirën që i synohet atij, derisa të theret akika për të, dhe kjo nuk do të thotë që ai do të ndëshkohet në ahiret. (sh.p.)

[13] Ebu Davudi (2834), Tirmidhiu (1522), Nesaiu (4220), Ibën Maxhe (3165), shejh Albani e saktësoi.

[14] Tuhfetul Meudud bi Ehkam El-Meulud, Ibën El-Kajim  (fq. 118).

[15] El-Istidhkar, Ibën Abdulber (5/317), Et-Temhid (4/313).

[16] Mexhmua Fetava Ibën Baz, (26/266).

[17] Muslimi (2315).

[18] Kuptimi i hadithit është qartësuar te fusnota numër 12. (sh.p.)

[19] Ebu Davudi (2837), Tirmidhiu (1522), Nesaiu (4220), Ibën Maxhe (3165), shejh Albani e saktësoi.

[20] Ka dallim mes këtij emri dhe emrit Asija   آسيةedhe pse në gjuhën shqipe shqiptohen njëjtë, por kuptimi mes tyre dallon, si dhe dallon dispozita, sepse emri i parë ndalohet, kurse i dyti lejohet. (sh.p.)

[21] Tirmidhiu (1519) dhe e vlerësoi hadithin të dobët, kurse shejh Albani e vlerësoi si të mirë.

[22] Buhariu (5889), Muslimi (258).

[23] Tuhfetul Meudud bi Ehkam El-Meulud, Ibën El-Kajim  (fq. 308).

[24] Ebu Davudi (377), Tirmidhiu (610), Ibën Maxhe (525), shejh Albani e saktësoi.

[25] Ka nga dijetarët që të vjellën e konsiderojnë të pastër në përgjithësi, ndër ta: imam Sheukani, shejh Albani, shejh Uthejmini, e të tjerë. https://islamqa.info/ar/answers/221751/ (sh.p.)

[26] Tuhfetul Meudud bi Ehkam El-Meulud, Ibën El-Kajim  (fq. 321).

[27] Buhariu (3371), Ebu Davudi (4737).

Dr. Muhamed Salih el-Munexhid

Nga arabishtja: Irfan Jahiu

Pjesë e librit “UDHËZIME DHE DISPOZITA PËR NDODHITË E NDRYSHME GJATË VITIT”

Ky është një tregim i vërtet dhe shumë prekës të cilin na e rrëfen një mjeke muslimane e cila thotë:
Një ditë në ordinancën time hyri një grua e cila ishte në të gjashtëdhjetat e shoqëruar nga i biri i saj i cili ishte në të tridhjetat. Ajo që ma tërhoqi vërejtjen ishte kujdesi i tij i tepërt ndaj saj, e kapte për dore ia rregullonte mbulesën dhe ia afronte ushqimin dhe pijen. Pas pyetjes sime për problemin e saj dhe kërkimit tim për ta kontrolluar e pyeta rreth gjendjes së saj mentale, për arsye se e vërejtja se sjellja e saj nuk ishte normale dhe gjithashtu nuk i përgjigjej pyetjeve të mia.

Djali i saj mu përgjigj dhe më tha: Nëna ime ka probleme mentale nga lindja e saj.

Fjalët e tij më prekën tepër dhe e pyeta: Po kush kujdeset për të?

Më tha: Unë.

I thash: Pasha Allahun, begati e madhe. Po kush kujdeset për pastërtinë e rrobave të saj dhe trupit të saj.

Më tha: Unë e përcjelli deri në banjo, unë ia sjelli rrobat dhe e pres deri sa t’i kryejë nevojat e saj.

Unë i futi rrobat e saj të palara në makinën e larjes, unë i shtri ato të thahen dhe unë ia blej rrobat që i nevojiten!

I thash po pse nuk ia sjell një shërbëtore?

Mu përgjigj: Nëna ima është e mjerë, i shëmbëllen një fëmije, asnjëherë nuk ankohet dhe frikohem se shërbëtorja do ta dëmtojë.

U mahnita nga fjalët e tij dhe nga respekti i tij ndaj saj dhe i thash: Po ti, a je i martuar?

Mu përgjigj: Unë jam i martuar dhe kam fëmijë, elhamdulilah.

Atëherë gruaja jote kujdeset për nënën tënde, i thash.

Më tha: Kujdesi i saj nuk është i mangët. Ajo e përgatit ushqimin dhe ia servon nënës sime.

Gruas sime ia kam sjellë një shërbëtore e cila i ndihmon mirëpo prapëseprapë unë kujdesem që të ha me nënën time për arsye se ajo e ka sëmundjen e sheqerit dhe dëshiroj të jem i sigurt se nuk do të hajë ushqim që ia dëmton shëndetin.

Kjo ma shtoi edhe më tepër mahnitjen dhe më erdhi të qaj dhe me shumë vështirësi e mbajta veten që mos të dalin lotët nga unë. Më shkuan sytë kah thonjtë e saj dhe e vërejta se i kishte të shkurtër dhe të pastër dhe i thash: Po thonjtë e saj?

Mu përgjigj: Mjeke, unë ia shkurtoj ato. Ajo është e mjerë. Në atë moment shikoi nëna kah biri i saj dhe i tha: Kur do të më blesh mua patate të fërguara? Tani do të shkoj dhe do t’i blej në shitore, i tha. Nëna kur i dëgjoi fjalët e të birit fluturoi nga gëzimi dhe tha: Tani… Tani!. I biri iu kthye dhe tha: Pasha Allahun, unë gëzohem për gëzimin e saj më shumë se sa për gëzimin e fëmijëve të mi të vegjël.

U bëra sikurse shkruaj në dokumentacionin e saj që të mos vërehet se shumë u ndikova nga këto fjalë. A nuk ka fëmijë tjetër, e pyeta?

Tha. Unë jam fëmija i vetëm i saj për arsye se prindi im e ndau vetëm pas një muaji martese.

Mirë, ty kush të rriti… prindi, e pyeta?

Jo, u përgjigj. Gjyshja ime është kujdesur për mua dhe për nënën time derisa Allahu ia mori jetën dhe unë atëherë isha vetëm se dhjetë vjeçar.

E pyeta se a është kujdesur nëna jote kur ke qenë i sëmurë apo a të rikujtohet se ajo është kujdesur për ty ndonjëherë? Apo është gëzuar me gëzimin tënd dhe është pikëlluar me pikëllimin tënd?

Mu përgjigj: Mjeke, nëna ime është e mjerë nga mosha ime dhjetë vjeçare. Unë kujdesem për të dhe i ndihmoj në të gjitha nevojat e saj.

Nuk munda më shumë të duroj, ia përshkrova recetat dhe ia qartësova barnat.

I biri e kapi nënën e vet për dore dhe i tha: Eja nëna ime tani të shkojmë në shitore. A nuk shkojmë në Meke, i tha nëna?

U çudita! Ajo a do të shkojë në Meke, e pyeta? Do të fluturojmë me aeroplan, mu përgjigj nëna e tij.

A do ta dërgosh në Umre, e pyeta?

Mu përgjigj: Po si jo.

A nuk e ke vështirësi ta kryesh Umren dhe ta lodhsh veten, e pyeta?

Kryerja e Umres me të dhe gëzimi i saj se do të udhëtojmë së bashku ka shpërblim më të madh tek Allahu se sa me bë Umren vet.

U larguan nga ordinanca, e mbylla derën dhe i thash motrës medicinale se dëshiroj të pushoj dhe nuk dua të më pengojë askush. Fillova të qaj nga gjithë zemra ime dhe të them në vetvete: Ajo nuk ka qenë asnjëherë nëna e tij… ajo vetëm se e barti dhe e lindi por nuk e edukoi, as nuk e prishi gjumin natën asnjëherë për të, as nuk e mësoi, as nuk ndjeu dhembje për dhembjet e tij, as nuk qau për të qarët e tij, e as nuk mbeti pa gjumë nga frika për të, dhe as… dhe as! Megjithatë… i gjithë ai respekt!

A do të veprojmë ne me nënat e tona të shëndosha ashtu si veproi ky njeri me nënën e vet të sëmurë? Nëna ime e dashur, e lus Allahun që të mos ma ndalojë dhe të më largojë nga respekti yt.

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

-Thuhet se tek gruaja janë tri bukuri:

1. Bukuri që nuk e sheh vetëm se zemra e burrit.

2. Bukuri që e shohin sytë dhe nuk e ndjejnë zemrat.

3. Bukuri, e cila pakësohet apo shtohet, sipas përkujdesjes së gruas për zbukurimin e saj dhe për mirëmbajtjen e vetes së saj!

– Zemrat e grave janë tri:

1. Zemër e cila e synon zemrën e burrit.

2. Zemër e cila e synon xhepin e burrit.

3. Zemër e cila është e hapur për çdo burrë.

– Kurse mendja e grave është katër:

1. Mendje e cila logjikon dhe punon.

2. Mendje e cila logjikon po nuk punon.

3. Mendje e cila punon pa logjikuar.

4. Mendje e cila nuk punon dhe nuk logjikon.

– Një grua e moshuar në moshë, e cila në pamje dukej e re dhe e bukur si të ishte në moshë të re, u pyet se çfarë preparate për zbukurim përdor?!

U përgjigj: Për buzët e mia e përdori të vërtetën dhe të drejtën.

Për zërin tim e përdori namazin.

Për sytë e mi e përdori mëshirën dhe afërsinë.

Për duart e mia e përdori bamirësinë.

Për këmbët e mia qëndrueshmërinë në fe.

Për zemrën time: dashurinë.

Nga arabishtja: Irfan JAHIU