Category: Imani

Nga tradita e Allahut në njerëzit është që t’i nënshtrohen njëri-tjetrit dhe nuk ka mundësi që të plotësohet lumturia e tyre përveç se nëpërmjet bashkëpunimit dhe lidhjeve miqësore mes tyre dhe nuk mund të rregullohet jeta e tyre përveç se nëpërmjet përhapjes së dashurisë dhe butësisë mes tyre. Kur i forti sillet me butësi ndaj të dobëtit dhe kur shumica janë bamirës ndaj pakicës atëherë realizohet lumturia dhe dashuria kurse dëshpërimi dhe belatë nuk vijnë vetëm se kur përhapet në mesin e njerëzve shkëputja e lidhjeve mes tyre dhe ia kthejnë shpinën njëri-tjetrit dhe nuk i intereson askujt për askënd, por secilit i intereson vetëm se vetja dhe nuk ia jep të drejtat tjetrit.

Vështirë është për shpirtin e një besimtari fisnik të sheh një të mjerë i cili vesh rroba që as pjesët e turpshme nuk ia mbulon apo ta sheh një këmbëzbathur që gurët e tokës ia lëndojnë gishtat e tij apo të vëren një të uritur i cili sytë ia drejton një ushqimi dhe në fund nuk mund ta merr dhe mbetet i pikëlluar. Kur përhapen në shoqëri gjendje të tilla dhe ata që kanë mundësi të ndihmojnë nuk ndihmojnë dhe të pasurit nuk kujdesen dhe shpenzojnë atëherë si pret të jetë gjendja në shoqëri? Dhe parashtrohet pyetja se ku është stimulimi i brendshëm i besimit?

Mirëpo Allahu nga mëshira e Tij kur e krijoi të mirën ia krijoi asaj edhe njerëzit që merren me të dhe ua bëri të dashur në zemrat e tyre dhe i drejtoi ka ajo e mirë sikurse e drejton ujin kah toka e vdekur dhe nëpërmjet atij ujit ajo tokë ngjallet dhe ngjallet çdo gjë në të. Kur Allahu ia do një robi të mirën ia mundëson që t’u ndihmojë njerëzve kur ata janë nevojtarë dhe sa më shumë që shtohen begatitë e Allahut mbi robin aq më shumë lidhen njerëzit për të. Nëse i shfrytëzon ato begati për hir të Allahut dhe ua jep hakun vetëm se e ka falënderuar Allahun për ato të mira dhe është përkujdesur për to kurse nëse është i shkujdesur dhe neglizhent ndaj tyre vetëm se është bërë shkaktar për largimin dhe humbjen e atyre begative dhe për largimin e fytyrave të njerëzve nga ai.

Përcillet me një hadith se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, ka thënë: “Janë disa njerëz që Allahu i ka veçuar me begati që t’i ndihmojnë robërve të Tij dhe ato begati qëndrojnë tek ata derisa i shpenzojnë dhe nuk i kursejnë, mirëpo kur fillojnë të mos i shpenzojnë dhe i kursejnë atëherë Allahu ua tërheq dhe i transferon tek të tjerët”.

Ibën Abasi, Allahu e mëshiroftë, përcjell me një hadith se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, ka thënë: “Nuk ka rob që Allahu ia ka dhuruar një begati dhe ia ka plotësuar atë dhe pastaj e ka bërë që nevojtarët t’i drejtohen atij për ndihmë e ai nuk u ka dal në ndihmë nevojtarëve vetëm se e bëri Allahu që ato begati t’i largohen dhe të humbin nga ai”.

O ju robërit e Allahut, në fenë e Allahut ka ligje të qarta dhe të përkryera për realizimin e marrëdhënieve dhe lidhjeve mes njëri-tjetrit të cilat e edukojnë shpirtin në mirësi dhe udhëzojnë në dhënien e ndihmave dhe kryerjen e shërbimeve të mira.

Ka ardhur me një hadith të saktë se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, ka thënë: “Kush ia lehtëson një hallexhiu në dynja, Zoti do ia lehtësoje atij hallet e botës tjetër. Kush ia lehtëson gjendjen nevojtarit, Zoti do t’ia lehtëson atij në dynja dhe ahiret. Kush ia mbulon të metat një muslimani në dynja, Zoti do t’ia mbulojë të metat në botën tjetër. Allahu është në ndihmën e robit, përderisa ky i fundit është në ndihmën e vëllait të tij musliman”.

Po ashtu me një hadith tjetër të saktë ka ardhur se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, ka thënë: “Muslimani është vëlla i muslimanit, kështu që ai as nuk duhet t’i bëjë padrejtësi atij dhe as nuk duhet t’ia dorëzojë atë shtypësit apo armikut. Kush i plotëson nevojat e vëllait të vet, Allahu do t’ia plotësojë atij nevojat. Kush e nxjerr vëllain e vet nga shqetësimi dhe vështirësitë, Allahu do ta nxjerrë atë nga shqetësimi e vështirësitë në Ditën e Kiametit dhe kush mbulon një musliman, Allahu do ta mbulojë atë në Ditën e Kiametit”.

Dijetarët pasi se çështja është shumë madhështore dhe precize e cekin se nxjerrja e një muslimani nga vështirësitë është më madhështore se sa lehtësimi nga ajo, për arsye se nxjerrja aludon në largimin e vështirësisë dhe brengës kurse lehtësimi në lehtësimin e saj. Shpërblimi meritohet sipas veprës, kush e nxjerr vëllain e vet nga shqetësimi dhe vështirësitë, Allahu do ta nxjerrë atë nga shqetësimi dhe vështirësitë e tij, kurse shpërblimi i atij që ia lehtëson vëllait gjendjen është lehtësimi i brengave të tij. Shpërblimi i atij që ia lehtëson gjendjen nevojtarit në dynja është lehtësimi i gjendjes së tij në ahiret dhe mjafton ajo që na e rrëfen Allahu i Madhëruar për atë ditë dhe se sa ka nevojë njeriu që atë ditë t’i lehtësohet gjendja e tij: “Ajo do të jetë një ditë e rëndë. Për jobesimtarët nuk do të jetë aspak e lehtë”. (El-Mudethir: 9-10)

Më një hadith që e përcjell imam Muslimi, Allahu e mëshiroftë, në librin e tij thotë se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, ka thënë: “Kush dëshiron që Allahu ta shpëtojë nga vështirësitë e Ditës së Kiametit le t’ia lehtësojë gjendjen nevojtarit apo le t’ia largojë atë”. Dhe po ashtu me një hadith tjetër: “Kush i jep afat nevojtarit ose ia falë atë Allahu do ta vendos nën hijen e Tij, ditë ku nuk ka hije tjetër përveç hijes së Tij”.

Besimtari për besimtarin është sikurse ndërtesa, pjesët e të cilës e mbajnë fort njëra-tjetrën. Krijesa më e dashur tek Allahu është ajo e cila është më e dobishme për njerëzit dhe ai që i shërben të tjerëve me të mira është i mbrojtur nga të këqijat.

Disa nga njerëzit e mençur thanë: “Belaja më e madhe është që të kesh mundësi të bësh një të mirë dhe mos ta veprosh atë”.

Aliu, Allahu qoftë i kënaqur me të, thoshte: “I lartësuar je, o Zot. Sa shumë njerëz janë distancuar nga të bërit mirë! Çuditem me atë njeri të cilit i vjen vëllai i tij musliman me ndonjë nevojë dhe kërkesë dhe ai nuk e sheh veten të aftë për t’i bërë mirë!! Edhe po qe se nëpërmjet bamirësisë nuk e shpresonim Xhenetin dhe nuk i frikoheshim Xhehenemit, nuk i shpresonim shpërblimet dhe nuk i frikoheshim dënimit, do të duheshim që nëpërmjet saj t’i kërkojmë virtytet e larta të moralit për arsye se ato aludojnë mbi rrugët e shpëtimit”. U ngrit një njeri dhe i tha: “O i prijës i muslimanëve, a e dëgjove këtë nga i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam? U përgjigj: “Po. Një ditë na i sollën robërit e luftës nga Taji dhe në mesin e tyre ishte një robëreshë e bukur e cila iu afrua të Dërguarit të Allahut, alejhi salatu ue selam, dhe i tha. O Muhamed, unë jam vajza e zotërisë së popullit tim, prindi im e lironte nevojtarin, i mbronte gjakrat, e gostiste mysafirin, e ngopte të uriturin, i nxirrte njerëzit nga vështirësitë, e ushqente të varfrin, e përhapte selamin dhe nuk e kthente asnjëherë dorën e nevojtarit. Unë jam bija e Hatim et Tait. I Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, tha: “Oj ti robëreshë, këto janë cilësitë e besimtarit. Lirojeni për arsye se prindi i saj i donte virtytet e larta të moralit”.

O ju muslimanë, dyert e mirësisë janë të shumta dhe nevojat e njerëzve janë të llojllojshme. Ushqimi i të uriturit, veshja e bredhacakut, vizita e të sëmurit, mësimi i të paditurit, zgjatja e afatit nevojtarit, ndihma e të paaftit, largimi i një brenge nga vëllai, përkujdesja e jetimit, ndihma e të vejave, falënderimi për bamirësinë, falja e ofendimeve, marrja pjesë në lirimin e një të burgosuri, mbrojta e gjakut, lehtësimi i vështirësive, durimi në kohë të rënda, siguria gjatë frikës, përmirësimi mes dy kundërshtarëve, udhëzimi i udhëtarit, etj., këto të gjitha janë vepra të mira dhe në të gjithat ka shpërblime dhe bamirësi dhe të gjitha janë solidaritet i ndërsjellë në mirësi dhe dobi dhe në lehtësim të vështirësive. Nëse nuk e posedon asnjërën nga këto atëherë të mbetet fjala e mirë ose mos bërja dëm njerëzve.

Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, përcjell se i Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, thotë. “Buzëqeshja jote në fytyrën e vëllait tënd është lëmoshë, urdhërimi për mirë dhe ndalimi nga e keqja është lëmoshë, udhëzimi që ia jep njeriut që ka humbur rrugën është lëmoshë, heqja e pengesës, e gjembave dhe e eshtrave nga rruga është lëmoshë dhe hedhja e ujit nga kova jote në kovën e vëllait tënd është lëmoshë”.

Po, o ju robër të Allahut, çdo vepër e mirë është lëmoshë, bamirësit në dynja janë bamirësit në ahiret. Lëmosha e fik zemërimin e Zotit, lidhja farefisnore shton në jetë, pasurinë nëse nuk e shfrytëzon për të bërë mirë apo për t’ia larguar nevojtarit nevojën dhe nëse ajo nuk bëhet shkak për fitimin e shpërblimeve, dije se ajo do të mbetet ose për trashëgimtarin ose për dikë tjetër. Koprraci i cili ka të holla në dynja, jeton në të si fukara kurse në ahiret llogaritet me llogari të pasanikëve dhe për këtë arsye, o ti i pasur, mos u bëj depozitues dhe arkëtar për tjetrin.

Jeta e kësaj dynjaje do të përfundon, lodhjet e jetës dhe mundimet e saj nuk janë monopol vetëm i një populli po ajo i përfshin të gjithë, llogaria e ahiretit është shumë e rëndë dhe braktisja e muslimanit është çështje shumë e madhe.

Muslimanët u poshtëruan si individë dhe u poshtëruan si umet kur u dobësua lidhja vëllazërore mes tyre dhe kur filloi të dominojë në zemrat e tyre vetëpëlqimi dhe atëherë filluan të paraqiten edhe sëmundjet e zemrës të cilat ishin pengesë e madhe për t’i ndihmuar të tjerëve. Ka prej atyre me zemra të ngurta që të mjerët dhe të dobëtit i shikojnë me sy tjetër, me sy të nënçmimit dhe përqeshjes. A nuk mendojnë ata se me kalimin e kohës ka mundësi që gjendja e tyre të ndryshojë dhe pasuria e tyre të zhduket dhe prej krenarisë të kalojnë në nënçmim apo të ndodhë e kundërta që ata fukarenj të bëhen pasanikë dhe nga poshtërimi të kalojnë në krenari.

Prandaj që të përmirësoni zemrat e juaja që ato të jenë të pastra dhe duart e juaja që ato të jenë më bujare dhe bëni tregti fituese me Allahun dhe jepni sa më shumë lëmoshë që ajo të shtohet edhe atë haptazi dhe fshehurazi, ditën dhe natën: “Ata që japin nga pasuria e tyre natën dhe ditën, fshehurazi dhe haptazi, do të kenë shpërblim te Zoti i tyre; ata nuk do të kenë pse të frikësohen apo pikëllohen”. (El-Bekare: 274)

Mos harroni respektimin e drejtave të vëllezërve të juaj dhe mos i harroni ato begati të Allahut mbi ju. Kush është bekuar që të jep sa më shumë lëmoshë dhe të bën mirë le të bëjë atë me fytyrë të buzëqeshur dhe pamje të mirë dhe le të tentojë që ta fsheh sa të mundet atë mirësi me qëllim që ta ruajë sinqeritetin dhe t’ia mbrojë fisnikërinë dhe fytyrën vëllait të vet musliman.

Etika dhe edukata e arrijnë kulminacionin e tyre kur bamirësi e di se atë që e jep është e drejtë e tyre dhe se Allahu atë e ka bërë vetëm se sebep dhe për këtë nuk pret nga ta falënderim dhe shpërblim.

Përcillet se një njeri kishte shkuar deri tek disa bamirës që t’ia lehtësojnë nevojat e tij dhe pasi që njëri nga ta i ndihmon, filloi nevojtari ta falënderojë. Bamirësi i thotë: “Për çfarë arsye po na falënderon? Ne e shohin se për nevojtarin duhet të jepet zeqatë ashtu siç jepet për pasurinë zeqatë. Nëse atë mirësi e pason përmendja dhe fyerja vetëm se humbet shpërblimi dhe shkatërrohen sevapet”.

Shejh Dr. Salih El Humejd

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

Vlera e teuhidit (njësimit të Allahut) është e madhe. Rruga e vetme e shpëtimit të robit në dynja, në varr dhe në ahiret është pastrimi i besimit prej idhujtarie dhe mbrojtja e tij prej çdo gjëje që e njollos apo e devijon natyrshmërinë e pastër të teuhidit. Me lejen e Allahut në këtë hutbe shkurtimisht do t’i paraqes disa prej veprave të cilat bien në kundërshtim me besimin e pastër duke e prishur apo mangësuar përsosmërinë e tij.

Prej veprave më të mëdha të cilat i veprojnë një numër i madh i muslimanëve dhe lëshojnë pe në to janë:

– Vajtja tek magjistarët dhe fallxhorët

Vajtja tek magjistarët dhe fallxhorët, parashtrimi i pyetjeve rreth fshehtësive dhe bindja në atë që e flasin rreth të ardhmes dhe fshehtësive është mëkat prej mëkateve të mëdha. Profeti, alejhi selam, thotë: “Kush shkon tek një magjistar apo fallxhor dhe i beson asaj që ai thotë, e ka mohuar atë që i ka zbritur Muhamedit, salallahu alejhi ue selem”.

Po ashtu Profeti, alejhi selam, thotë: “Kush shkon tek një magjistar për ta pyetur diçka, nuk i pranohet namazi dyzet net”.

Këto hadithe janë argumente të qarta se vajtja tek ata nuk lejohet dhe se fjalët me të cilat i pretendojnë fshehtësitë janë hedhje hipotezash dhe fjalë kuturu. Muslimani kur sprovohet shërimin e kërkon në ilaçe materiale dhe në ato morale. Prej ilaçeve morale është mendimi i mirë për Allahun, shpresa e mëshirës së Tij, mbështetja në Allahun, etj. Ndërsa prej ilaçeve materiale është shërimi me Kur’an, shërimi me dhikër dhe me lutje të caktuara, shërimi me preparate të cilat i ka cekur Allahu në Kur’an apo Profeti, alejhi selam, në hadithe si, mjalti, hurmat prej llojit Axhueh, kokrrat e zeza (Habetu Seuda), etj., dhe shërimi me ilaçe farmaceutike të njohura në mjekësi.

– Betimi jo në Allahun, por në dikë tjetër

Kohëve të fundit dëgjojmë një numër të konsiderueshëm të muslimanëve që betohen në dikë tjetër e jo në Allahun, betohen në Profetin, alejhi selam, në fëmijët e tyre, në prindërit e tyre, në jetën e tyre, vatanin e tyre apo nderin e tyre, etj. Këto shprehje në mesin e muslimanëve janë bërë shumë normale, por në fakt kjo është gabim i qartë dhe i madh.

Imam Ahmedi, Tirmidhiu dhe Ebu Daudi, Allahu i mëshiroftë, e shënojnë një hadith prej Sad ibën Ubejdeh, Allahu qoftë i kënaqur me të, i cili thotë: “Ibën Omeri e dëgjoi një njeri duke thënë: “Jo, pasha Qaben”. Ibën Omeri, Allahu e mëshiroftë, i tha: “Mos u beto në dikë tjetër përveç se në Allahun, se e kam dëgjuar Profetin, alejhi selam, duke thënë: “Kush betohet në dikë tjetër e jo në Allahun, ka bërë kufër ose shirk”.

Gjithashtu transmetohet se Profeti, alejhi selam, ka thënë: ‘‘Allahu ju ndaloi që të betoheni në baballarët e juaj, kush betohet le të betohet në Allahun ose le të heshtë”.

Burejda, Allahu qoftë i kënaqur me të, na përcjell prej Profetit, alejhi selam, një hadith ku thotë: ”Kush betohet në amanet, nuk është prej neve”.

Prej citateve të lartpërmendura të gjithëve na qartësohet ndalesa e rreptë për betimin që bëhet jo në Allahun, por në dikë tjetër. Dijetarët e kanë qartësuar se dispozita e atij që betohet në dikë tjetër përveç Allahut ndryshon sipas qëllimit dhe synimit të tij. Si të kishte qenë synimi i tij prej betimit se p.sh. Profeti, alejhi selam, është i barabartë me Allahun, atëherë kjo është shirk (politeizëm) i madh i cili nxjerr prej Islami. Po të mos kishte qenë barazimi synimi i tij prej betimit, atëherë kjo është shirk i vogël dhe mëkat i madh. Prandaj, detyrohet që t’i largohet këtyre llojeve të betimeve dhe të nxiton në pendim, duke qenë i këmbëngulur se nuk do t’i kthehet përsëri këtij mëkati.

– Zemërimi, demoralizimi dhe padurimi para fatkeqësive

Prej caktimit dhe urtësisë së Allahut është që njeriun ta godasin sprova të ndryshme, në vete, në familje, në fëmijë, etj. Në kësisoj raste muslimani detyrohet që të bëhet i durueshëm, të shpreson në shpërblimin e Allahut dhe mos të veprojë vepra të cilat aludojnë në zemërimin dhe pikëllimin e tij prej caktimit të Allahut. Prandaj, është mirë që në ato çaste t’i përdor shprehjet e duhura dhe të lejuara me Islam dhe ta ushtrojë gjuhën e tij në përdorimin e saj duke qenë edhe i vetëdijshëm me zemër për kuptimin e thelbit të saj. Shprehjen të cilën na udhëzoi Allahu që ta përdorin në raste fatkeqësish është thënia e Allahut, azze ue xhel: “Të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi!” (El-Bekare: 156)

Ndërsa në Sunet përcillet se Pejgamberi, alejhi selam, ka thënë: “Shpejto në atë që ke dobi, kërko ndihmë prej Allahut dhe mos u bën i pa aftë (mos u dorëzo). Nëse të godet diç (e pa dëshirueshme) mos thuaj: sikur ta kisha bërë këtë e këtë do të ishte kështu e ashtu, por thuaj: ky është caktim i Allahut dhe Ai vepron çka të do, ngase thënia sikur (ta bëja këtë…) hap derën e shejtanit”.

– Shfaqja e pesimizmit, zemërimit dhe ngushtimi i zemrës prej lindjes së fëmijës vajzë

Kjo cilësi është prej karakteristikave të periudhës së injorancës, para ardhjes së Islamit, për të cilën Allahu thotë: “Dhe, kur ndonjëri prej tyre merr lajmin se i lindi një vajzë, fytyra i nxihet dhe i mbushet me mjerim. Ai fshihet nga njerëzit për shkak të lajmit të keq që mori dhe s’di: a ta mbajë këtë fëmijë, pavarësisht poshtërimit apo ta varrosë në dhé. Ah! Sa mbrapsht që gjykojnë ata!” (En-Nahl: 58-59)

Muslimani duhet të jetë vigjilent prej veprimit të kësisoj veprave, ta falënderojë Allahun për begatinë e dhuruar, t’i rikujtojë njerëzit që janë të privuar prej kësaj begatie, të jep besën se do të punojë shumë në përmirësimin e pasardhësve, të bëjë durim në këtë rrugë të gjatë dhe të shpresojë në shpërblimin e Allahut: “Ne do t’i bashkojmë besimtarët e vërtetë me ata pasardhës të tyre që i ndjekin në besim dhe nuk do t’u pakësojmë asgjë nga shpërblimi për veprat e tyre. Çdo njeri është peng i veprave të veta”. (Et-Tur: 21)

Aishja, Allahu qoftë i kënaqur me të, na përcjell prej Profetit, alejhi selam, se ka thënë: “Kush sprovohet me diçka nga këto vajza, e përkujdeset për to, do t’i jenë atij mbulesë në Ditën e Kiametit”.

– Lidhja dhe bartja e hajmalive dhe nuskave

Disa prej muslimanëve për shkak të injorancës së madhe që e posedojnë lidhin apo bartin hajmali, penj, lëkura në duart e tyre, në qafët e tyre, i vendojnë në veturat e tyre, në shtëpitë e tyre dhe pretendojnë se ato i largojnë fatkeqësitë dhe belatë dhe i mbrojnë prej tyre. Kjo pa dyshim se është prej mashtrimeve të shejtanit i cili tenton çdo çast që ta shfrytëzon në devijimin e bijve të Ademit. Allahu, azze ue xhel, thotë: “Kur Ai dëshiron ta ndëshkojë një popull, askush nuk mund ta pengojë Atë; dhe ata, përveç Tij, s’kanë asnjë ndihmës”. (Er-Ra’d: 11)

Pra, këto gjëra ndalohet të merren si mjete preventive dhe ndalohet lidhja dhe bartja e tyre duke u bazuar në thënien e Profetit, alejhi selam: “Të fryrit (këtu është për qëllim të fryrit apo rukja e ndaluar e cila në vete përmban gjëra të ndaluara, e jo të fryrit sipas Sunetit), nuskat, hajmalitë (dhe çdo gjë e tillë), janë shirk”.

Këto gjëra nuk i sjellin aspak dobi, por i sjellin vetëm se dëm. Muslimani duhet t’i përdor lutjet e lejuara dhe t’i merr shkaqet e lejuara duke qenë gjithmonë i mbështetur në Allahun në të gjitha çështjet e tij. Kush i mbështetet Allahut i mjafton Ai, nuk ka mbështetës më të mirë: “Allahu është Ruajtësi më i mirë dhe Ai është më i mëshirshmi i mëshiruesve!” (Jusuf: 64)

Po ashtu prej veprave të cilat i veprojnë një numër i madh i muslimanëve dhe lëshojnë pe në to është edhe:

– Tallja, përqeshja dhe sarkazma me fenë e Allahut apo me diçka çka ndërlidhet me fenë e Tij

Prej mëkateve të mëdha që e nxjerrin muslimanin prej rrethit të Islamit dhe e bëjnë banorë të përhershëm të Xhehenemit, është tallja me Allahun ose me Profetin e Tij, alejhi selam, ose tallja me Kur’anin ose me besimtarët.

Sa muslimanë sot shqiptojnë fjali që i nxjerrin prej Islamit, e ata janë të pandjeshëm dhe të pavetëdijshëm për ato fjalë çka i flasin. Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, na përcjell se Profetin, alejhi selam, ka thënë: “Vërtet robi e thotë një fjalë të cilës nuk i jep rëndësi fare dhe për shkak saj hidhet në zjarr të Xhehenemit nga një largësi sa lindja e perëndimi”.

Argument për ndalesën e talljes me fenë e Allahut e kemi fjalën e Allahut, azze ue xhel: “Nëse i pyet, ata do të të përgjigjen: “Ne vetëm po bënim shaka dhe po luanim”. Thuaj: “A mos vallë me Allahun, shpalljet dhe të Dërguarin e Tij po talleni?” (Et-Teube: 65)

Shkaku i zbritjes së këtij ajeti është ajo që e na përcjell imam Taberiu në tefsirin e tij prej ibën Omerit se një njeri në luftën e Tebukut tha: “Nuk kemi parë si ata lexues të Kur’anit (e kishte për qëllim sahabët), ata lakmojnë vetëm t’i mbushin barqet e tyre, kanë gjuhë rrenacake, dhe janë më frikacakët kur e takojnë armikun”. Tha njëri që ishte aty prezent: “Gënjen, ti me të vërtetë je munafik, do ta lajmëroj Pejgamberin, salallahu alejhi ue selem”. U nis t’i tregojë, mirëpo Allahu e lajmëroi të Dërguarin e Tij para se të mbërrijë ky sahabij. Më vonë erdhi edhe ai që u tallte me ato fjalë te Profeti, alejhi selam, dhe tha: ”O i Dërguar i Allahut, ne me të vërtetë kalonim kohën duke bërë tallje. Ne nuk kishim për qëllim në të vërtetë talljen, por donim ta kalonim kohën dhe të lozim, t’i kalojmë lodhjet e rrugës”.

Thotë ibën Omeri, Allahu e mëshiroftë: “Atë njeri e shihja se si ishte varur pas devesë së Profetit, alejhi selam, ndërsa gurët ia godisnin këmbët, kurse ai thoshte: “O i Dërguar i Allahut, ne me të vërtetë kalonim kohën duke bërë tallje. Ne nuk kishim për qëllim në të vërtetë talljen, por donim ta kalonim kohën dhe të lozim, t’i kalojmë lodhjet e rrugës”. Ndërsa Profeti, alejhi selam, duke mos e kthyer fytyrën aspak kah ai, ia lexonte dhe përsëriste ajetin: “A mos vallë me Allahun, shpalljet dhe të Dërguarin e Tij po talleni?” (Et-Teube: 65)

Robër të Allahut!

Pozita e talljes me fenë e Allahut është e rrezikshme, ndërsa tallësi numërohet prej keqbërësve, ashtu siç na lajmëroi Allahu në Kur’an: “Vërtet, keqbërësit qeshnin me ata që besonin, duke ia shkelur syrin njëri-tjetrit, sa herë që ata kalonin pranë tyre”. (El-Mutafifin: 29-30)

Kërkoj prej Allahut që të na mbrojë prej çdo lloj talljeje me fenë e Tij dhe e lus që të na mëshirojë, të na shtojë diturinë, të na i fal mëkatet dhe të na mbrojë fenë tonë.

Shejh Abdulaziz Sed’han  

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

O ju njerëz, frikojuni Allahut! Nënshtrojuni Atij me dashuri dhe me respekt, duke shpresuar në shpërblimet e Tij dhe duke u frikuar nga ndëshkimi i Tij. Ai është Allahu, të Cilin zemrat e adhurojnë me dashuri dhe respekt. Nëse nga natyra e zemrës është që ta do atë që sillet mirë me të, atëherë për çdo mirësi dhe për çdo begati, themi se burimi i tyre është Allahu i Madhëruar: “Çdo mirësi që keni, është nga Allahu”. (En-Nahl: 53) Pra robi, detyrohet ta do Atë pa kufi dhe ta adhuron vetëm se Atë, i Cili nuk ka shok dhe ortak.

Dashuria e robit ndaj Allahut ka shenja të cilat aludojnë në të. Allahu i Madhëruar thotë: “Thuaju (o Muhamed): “Nëse ju e doni Allahun, atëherë më ndiqni mua, që Allahu do t’ju dojë dhe t’jua falë gjynahet! Allahu është Falës i Madh dhe Mëshirëplotë”. (Ali Imran: 31)

Nga shenjat se robi e do Allahun, është pasimi i të Dërguarit të Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të. Të punojë me atë që urdhëroi dhe të largohet nga ajo që ndaloi: “Nëse ju e doni Allahun, atëherë më ndiqni mua”. Kurse ai i cili pretendon se e do Allahun dhe nga ana tjetër e kundërshton të Dërguarin e Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, ai është rrenacak në atë që e pretendon. Disa nga të parët tanë thanë: “Disa nga njerëzit pretenduan dashurinë ndaj Allahut dhe Allahu e zbriti ajetin e dashurisë: “Nëse ju e doni Allahun, atëherë më ndiqni mua”. Kurse ajeti: “që Allahu do t’ju dojë dhe t’jua falë gjynahet!”, është fryti i dashurisë së Allahut dhe dobia e saj, që do të thotë, se ai që e do Allahun edhe Allahu ia kthen atë dashuri dhe ia falë gjynahet atij.

Allahu thotë: “O besimtarë! Nëse ndokush prej jush braktis besimin e vet, dijeni se Allahu do të sjellë njerëz, që i do dhe që e duan; të përulur me besimtarët dhe të ashpër me femohuesit; që luftojnë në rrugën e Allahut dhe nuk i tremben qortimit të asnjë qortuesi. Kjo është mirësia e Allahut, të cilën Ai ia jep kujt të dojë. Allahu është Bujar i madh dhe i Gjithëditur”. (El-Maide: 54)

Në këtë ajet fisnik, Allahu përmendi se dashuria e robit ndaj Zotit të tij i përmban katër shenja:

E para: Të jetë i përulur me besimtarët, që do të thotë, të jetë i butë dhe i mëshirshëm me ta dhe bamirës ndaj tyre.

E dyta: Të jetë i ashpër me femohuesit, që do të thotë, të jetë i rreptë me ta dhe t’i urren fort, ashtu si tha Allahu i Madhëruar: “janë të ashpër ndaj jobesimtarëve”. (El-Fet’h: 29)

E treta: Të luftojë në rrugë të Allahut, me shpirt, me pasuri, me gjuhë dhe me zemër.

E katërta: Të mos i trembet qortimit të asnjë qortuesi, që do të thotë, se tek ai nuk ndikon qortimi i njerëzve nga ajo që e jep nga xhihadi, thirrja në fe dhe thirrja në të mirë dhe ndalimi nga e keqja. Pra, atë nuk e pengon asgjë që ta vazhdojë atë rrugë.

Po ashtu nga shenja e sinqeritet të dashurisë së robit ndaj Allahut, është t’i japë përparësi asaj që e do Allahu, para asaj që e do shpirti i tij dhe anon kah ajo epshi i tij. Allahu i Madhëruar thotë: “Thuaj: “Nëse etërit tuaj, bijtë tuaj, vëllezërit tuaj, gratë tuaja, farefisi juaj, pasuria juaj që e keni fituar, tregtia për të cilën keni frikë se nuk do të shkojë mirë dhe shtëpitë ku e ndieni veten rehat, janë më të dashura për ju sesa Allahu, i Dërguari i Tij dhe lufta në rrugën e Tij, atëherë pritni derisa Allahu të sjellë vendimin (dënimin) e Tij. Allahu nuk e udhëzon në rrugën e drejtë popullin e pabindur”. (Et-Teube: 24)

Allahu e urdhëroi të Dërguarin e Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, t’i kërcënohet atij që i jep përparësi dashurisë së pasurisë, familjes, farefisit, tregtisë, shtëpisë, para dashurisë së Allahut dhe të Dërguarit të Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, dhe veprave të cilat i detyroi dhe i do vet Ai, si xhihadi, hixhreti, etj.

Ibën Kethiri, Allahu e mëshiroftë, në komentin e këtij ajeti thotë: “Nëse këto gjëra janë: “më të dashura për ju sesa Allahu, i Dërguari i Tij dhe lufta në rrugën e Tij, atëherë pritni”, d.m.th. pritni se çfarë dënimi do t’ju vjen. Kjo është arsyeja se pse të parët tanë nga ensarët dhe muhaxhirët dhe ata që i pasuan me të mirë, i dhanë përparësi asaj që e do Allahu, para asaj që e do shpirti i tyre. Ata e flijuan veten dhe pasurinë për luftë në rrugë të Allahut, i lanë shtëpitë dhe vatanin që ta kënaqin Allahun dhe t’i ndihmojnë të Dërguarit të Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të.

Allahu tha për ta: “Pikërisht ata janë besimtarët e sinqertë”. (El-Hashr: 8) Krahasojeni gjendjen tonë me gjendjen e atyre të sinqertëve. Shumica nga ne i jep përparësi epshit karshi nënshtrimit ndaj Allahut. Nëse thërritet për në namaz në xhami, i jep përparësi gjumit. dëfrimit apo pushimit dhe nuk del për në namaz dhe nuk i përgjigjet thirrjes së Allahut, por i përgjigjet thirrjes së shejtanit dhe epshit të vet. Nëse thirret për në namaz, duke qenë ai në tregtinë e vet apo në punë, i jep përparësi nevojave të dynjasë para atyre të ahiretit, bën shitblerje për çështje të dynjasë dhe nuk shkon në xhami për namaz dhe i bën mëkat Zotit të tij: “O besimtarë, kur të thirreni për (të falur) namazin (e xhumasë) në ditën e premte, nxitoni për ta përmendur Allahun dhe pezulloni tregtinë!”. (El-Xhumua: 9)

Tregtari, i cili e fiton pasurinë nëpërmjet rrugëve të ndaluara, si kamata, ryshfeti dhe gënjeshtra, vetëm se i ka dhënë përparësi dashurisë së pasurisë karshi dashurisë së Allahut dhe e ka harruar fjalën e Allahut: “Ata që bëhen koprracë me të mirat që ua ka dhënë Allahu, kurrsesi të mos mendojnë se kështu është më mirë për ta! Jo, kjo është më keq për ata! Ajo që kanë grumbulluar do t’u ngarkohet atyre në qafë Ditën e Kiametit. E Allahut është trashëgimia e qiejve dhe e Tokës dhe Allahu e di mirë ç’punoni ju”. (Ali Imran: 180)

Prindi kur urdhërohet t’i detyrojë fëmijët e tij ta falin namazin dhe të prezantojnë në xhami dhe t’i shpëtojnë nga zjarri i Xhehenemit, ashtu si tha Allahu: “O ju, që besoni! Ruani veten dhe familjet tuaja nga zjarri, lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët”. (Et-Tehrim: 6), dhe po ashtu i Dërguari i Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, i cili ka thënë: “Urdhëroni fëmijët tuaj për namaz kur t’i kenë shtatë vjet, kurse detyroni me forcë (rrihni) kur t’i bëjnë dhjetë vjet..”, dhe ai aspak nuk mërzitet me këto urdhëresa dhe i le fëmijët të dëfrehen dhe të lozin nëpër shtëpi dhe të mos prezantojnë në namaz dhe në xhami, ai vetëm se i ka dhënë përparësi dashurisë së fëmijëve karshi asaj të Allahut. Lënia e fëmijëve në atë gjendje dhe mos zemërimi i tij për lënien e namazit dhe mosinteresimi i tij për atë se fëmija nuk i përfill detyrimet dhe i bën gjynah Allahut, aludon në atë se dashuria ndaj fëmijëve është më e fortë se sa ajo e Allahut.

Kur Ibrahimi, alejhi selam, u urdhërua të flijojë të birin për hir të Allahut, të cilin ia kishte pas dhuruar pas shumë viteve, ai nuk hezitoi aspak që t’i përgjigjet thirrjes dhe urdhrit të Allahut. Kur doli në shesh nijeti i tij i sinqertë, Allahu ia zëvendësoi urdhrin me therjen e një kurbani nga delet dhe e përgëzoi me lindjen e një fëmije, me Is’hakun, alejhi selam, dhe pas tij me lindjen e Jakupit, alejhi selam. Kjo e tëra erdhi nga bereqeti i nënshtrimit të urdhrave të Allahut dhe nga dhënia përparësi dashurisë së Allahut karshi asaj të fëmijëve.

O ju robërit e Allahut, ashtu si detyrohet dashuria ndaj Allahut, detyrohet dashuria edhe ndaj të Dërguarit të Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi ty. Ajo është pasuese e dashurisë së Allahut dhe pjesë e patjetërsueshme e saj. Enes ibën Maliku, Allahu qoftë i kënaqur me të, përcjell se i Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, ka thënë: “Nuk ka besuar askush nga ju, derisa të bëhem më i dashur për të se sa prindërit, fëmijët dhe mbarë njerëzimi”.

Shënon imam Buhariu, Allahu e mëshiroftë, në librin e tij se Omer ibën Hatabi, Allahu qoftë i kënaqur me të, i tha të Dërguarit të Allahut, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të: Për Zotin, ti je më i dashur tek unë se çdo gjë me përjashtim të vetes sime. Pejgamberi, alejhi salatu ue selam, i tha: ”Jo, pasha Atë, në Dorën e të Cilit është shpirti im, nuk do të jesh besimtar i mirë përderisa unë të mos jem edhe më i dashur se sa vetja jote”. Omeri tha: Tani o i Dërguari i Allahut je edhe më i dashur se sa vetja ime. “Tani, o Omer (u plotësua besimi yt)”. Ia ktheu Pejgamberi, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të.

Muhamedi, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, është ai i cili na mësoi mirësinë, na udhëzoi kah ajo, na mësoi rrugën e shpëtimit dhe të lumturisë dhe na paralajmëroi nga sherri dhe shkatërrimi. Besimi në të e bën të detyruar pasimin dhe nënshtrimin dhe ai që e pretendon dashurinë pa mos e pasuar atë, apo ai që e pretendon dashurinë e tij dhe nuk kapet për traditën e tij dhe nuk e len risinë, ai është rrenacak në atë që e pretendon, ngase dashuria ndaj tij, e bën të detyruar që të veprohet ajo në të cilën ai urdhëroi, dhe e bën të detyruar largimin nga ajo që ndaloi. Allahu tha: “Kush i bindet të Dërguarit, i është bindur Allahut”. (En-Nisa: 80) Pra ai që e pretendon dashurinë dhe e kundërshton traditën e tij, dhe punon me risi e lajthitje, ai është rrenacak në atë që e pretendon.

Shenjë tjetër që aludon në atë se robi e do Allahun dhe të Dërguarin e Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, është ta do atë që e do Allahu dhe i Dërguari i Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të. Allahu i do bamirësit, i do të devotshmit, i do të penduarit dhe i do të pastruarit. Kur’ani dhe Suneti janë të stërmbushura me përmendjen e asaj që e do Allahu nga besimtarët dhe nga veprat e tyre dhe nga morali i tyre.

Enesi, Allahu qoftë i kënaqur me të, përcjell se i Dërguari e Tij, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, ka thënë: “Tek i cili gjenden tre gjëra do të shijojë ëmbëlsinë e besimit: ta dojë Allahun dhe Pejgamberin më shumë se çdo gjë; ta dojë një njeri vetëm për hir të Allahut dhe të urrejë të kthehet në kufër ashtu siç urren të hedhet në zjarr”.

Ibën Abasi, Allahu qoftë i kënaqur me të, thotë: “Kush do për Allah dhe urren për Allah, miqëson për Allah dhe armiqëson për Allah, me këtë e arrin miqësinë e Allahut. Nuk mundesh të gjesh rob i cili e shijoi ëmbëlsinë e imanit, edhe nëse ai nga namazi dhe agjërimi ka bagazh të madh, derisa të realizohet ajo. Shumica e njerëzve vëllazërinë e bëjnë për dynja dhe për këtë arsye nuk gjejnë asgjë në shpirtrat e tyre”.

Pra ai që e do Allahun, do për hir të Tij, miqëson për hir të Tij, urren për hir të Tij dhe i armiqëson armiqtë e Tij. Ai i cili është kështu, atëherë Allahu do ta miqësojë, dhe ai që nuk është kështu, Allahu nuk e miqëson, dhe kur Allahu nuk e miqëson, atëherë e miqësojnë armiqtë e Tij. Allahu i Madhëruar thotë. “Allahu është Mbrojtësi i atyre që besojnë. Ai i nxjerr ata nga errësira në dritë. Sa për ata që nuk besojnë, mbrojtësi i tyre është djalli, i cili i nxjerr ata nga drita dhe i shpie në errësirë. Këta janë banorët e Zjarrit (të Xhehenemit), ku do të qëndrojnë përgjithmonë”. (El-Bekare: 257)

Nga shenjat që aludojnë në dashurinë e Allahut, është urrejtja e asaj që e urren Allahu nga njerëzit dhe veprat dhe thëniet.

Allahu i Madhëruar thotë. “Mos i trajto njerëzit me nënçmim dhe mos ec në tokë me mendjemadhësi, se Allahu nuk i do mendjemëdhenjtë e mburracakët!”. (Lukman: 18); “Allahu nuk i do punëmbrapshtët”. (Ali Imran: 57); “Allahu nuk e do shkatërrimin”. (El-Bekare: 205)

Besimtari i cili e do Allahun detyrohet ta urrejë atë që e urren Allahu.

Allahu thotë: “O besimtarë, mos i bëni miq armiqtë e Mi dhe tuajët, duke u shprehur atyre dashuri”. (El-Mumtehine: 1); “O besimtarë, mos i bëni miq ata njerëz me të cilët Allahu është i zemëruar”. (El-Mumtehine: 13); “Nuk gjen njerëz, që besojnë në Allahun dhe në Ditën e Fundit, që të ushqejnë dashuri ndaj atyre, të cilët kundërshtojnë Allahun dhe të Dërguarin e tij, edhe në qofshin ata etërit e tyre ose bijtë e tyre, ose vëllezërit e tyre, ose farefisi i tyre”. (El-Muxhadele: 22)

Në këto ajete, Allahu e detyroi urrejtjen e armiqve të Allahut, nga jobesimtarët e hipokritët dhe mendjemëdhenjtë, edhe po të ishin ata nga më të afërmit e farefisi. Po ashtu Allahu ua detyroi besimtarëve urrejtjen e gjynaheve dhe mëkateve, të ligës e të keqes, ngase Allahu ato i urren.

Dijeni se çdo dashuri e cila është e krijuar mbi mëkat ndaj Allahut, do të shndërrohet në armiqësi në Ditën e Kiametit.

Allahu thotë. “Atë Ditë miqtë do të bëhen armiq të njëri-tjetrit, përveç të drejtëve, që e kanë pasur frikë Allahun”. (Ez-Zuhruf: 67); “Atë Ditë keqbërësi do të hajë gishtat e duarve të veta, duke thënë: “Ah, sikur ta kisha marrë rrugën (e drejtë) me të Dërguarin! Ah, sikur të mos e kisha bërë filanin mik! Ai më ka larguar nga Këshilla (Kur’ani) që më kishte ardhur!” Në të vërtetë, djalli e braktis gjithmonë njeriun në çastin e nevojës”. (El-Furkan: 27-29)

Prandaj njeriu duhet të jetë shumë i kujdesshëm se më kë po shoqërohet, ngase njeriu do të jetë me atë qe do Ditën e Kiametit.

Ibën Kajimi, Allahu e mëshiroftë, i numëroi dhjetë shkaqe të cilat ta mundësojnë ta arrish dashurinë e Allahut:

1. Leximi i Kur’anit dhe meditimi i tij.
2. Afrimi kah Allahu me vepra vullnetare, pasi të kryhen farzet.
3. Vazhdimi i përmendjes së Allahut me zemër, gjuhë dhe vepër.
4. Dhënia përparësi dashurisë së Allahut karshi dashurisë së shpirtit.
5. Meditimi në emrat dhe cilësitë e Allahut. Ai që e njeh Allahun me emrat dhe cilësitë e Tij dhe veprimtarinë e Tij, s’ka dyshim se do ta dojë Allahun.
6. Meditimi në begatitë e Allahut. Nuk ka dyshim se meditimi në to nxit në dashurinë e krijuesit të tyre.
7. Përulja e zemrës para Allahut të Madhëruar.
8. Vetmia me Allahun në kohën kur zbret Allahu, në pjesën e tretë të natës, duke lexuar Kur’an apo duke iu lutur për falje dhe mëshirë.
9. Ndeja me njerëz të devotshëm dhe të mirë dhe shoqërimi i tyre.
10. Largimi nga çdo gjë që mundet të ndërhyn mes robit dhe Allahut.

Kapuni për këto shkaqe me qëllim që ta arrini dashurinë e Allahut të Madhëruar dhe t’ju largoni të kundërtës së saj!

Shejh Dr. Salih El Feuzan

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

Kur të biesh në ndonjë gjynah, shpejto veproje një të mirë, se e mira e shlyen të keqen.

Ibn Mesudi tregon për një burrë që kishte rënë në gjynah, e kishte puthur një grua (të huaj) dhe pas këtij rasti kishte shkuar te Pejgamberi (alejhi selam) dhe i kishte treguar, e Allahu e zbriti ajetin: “Fale namazin në mëngjes e mbrëmje dhe në një kohë të natës, sepse veprat e mira i shlyejnë veprat e këqija…” (Hud: 114); Njeriu tha: “O i Dërguari i Allahut, a veç për mua ka zbritur ky ajet?” Pejgamberi (alejhi selam) tha: “Kjo vlen për gjithë umetin tim.”^[1]

Në një transmetim tjetër që e shënon imam Muslimi përcillet se shkoi një njeri te Pejgamberi  (alejhi selam) dhe i tha: “O i Dërguari i Allahut! Kisha kontakt (jashtë kontaktit intim) me një grua (të huaj) në periferi të Medinës, e përqafova dhe e putha atë, tani jam para teje (i penduar) dhe vepro me mua çfarë të duash?” Omeri  i tha: “Allahu ta mbuloi gjynahun, më e mira do të ishte mos ta shpalosësh atë.” Pejgamberi (alejhi selam) nuk foli gjë. Njeriu u ngrit dhe shkoi, ndërsa Pejgamberi (alejhi selam) e dërgoi pas tij njërin prej sahabëve ta thirrte që të kthehej dhe pasi u kthye, ia lexoi ajetin: “Fale namazin në mëngjes e mbrëmje dhe në një kohë të natës, sepse veprat e mira i shlyejnë veprat e këqija…” (Hud: 114); Një i pranishëm aty tha: “O i Dërguari i Allahut, a është kjo e veçantë veç për këtë njeri?” Pejgamberi m tha: “Kjo vlen për gjithë njerëzit.”^[2]

Pejgamberi (alejhi selam) tha: “Allahu nuk e shlyen të keqen me të keqe, por e shlyen të keqen me të mirë.”^[3]

Pejgamberi (alejhi selam) tha: “Ki frikë Allahun kudo që të jesh. Pasoje të keqen me një të mirë, sepse e mira e shlyen atë dhe sillu me njerëzit me moral të mirë.”^[4]

Pejgamberi (alejhi selam) e ilustron me një shembull këtë realitet dhe thotë: “Shembulli i atij që punon të këqija e pastaj punon të mira është si shembulli i njeriut që e kishte një parzmore në trupin e tij e ajo e ngushtonte derisa madje e ngulfaste, e më pas e bëri një të mirë, kështu që një hallkë e parzmores u lirua, pastaj e bëri të dytën dhe u lirua hallka tjetër (dhe kështu veproi) derisa ra parzmorja në tokë dhe njeriu u lirua.”^[5]

Muadh ibn Xhebeli , kur dëshiroi të nisej për udhëtim, i tha Pejgamberit (alejhi selam): “O i Dërguari i Allahut, më këshillo.” I tha: “Adhuroje Allahun dhe mos adhuro dikë tjetër.” Muadhi tha: “O i Dërguari i Allahut, më këshillo më shumë.” I tha: “Nëse e vepron një të keqe, pas saj bëje një të mirë.” Muadhi tha: “O i Dërguari i Allahut, më këshillo më shumë.” I tha: “Përqendrohu në fe dhe përmirësoje moralin tënd!”^[6]

Rregulla se veprat e mira i shlyejnë gjynahet është e përgjithshme. Kanë ardhur argumente ku myslimani nxitet të marrë abdes dhe të falë namaz pas bërjes së gjynahut. Aliu tregon: “Kur dëgjoja ndonjë hadith prej Pejgamberit (alejhi selam), ma mundësonte Allahu të përfitoja nga hadithi aq sa dëshironte, ndërsa kur ma tregonte hadithin tjetërkush, kërkoja njëherë prej tij të betohej e nëse betohej, i besoja. Një herë Ebu Bekri  më tregoi që e kishte dëgjuar Pejgamberin  (alejhi selam) se kishte thënë: “Nuk ka njeri që bën gjynah e më pas merr abdes dhe e përkryen abdesin e tij, e pastaj i fal dy rekate dhe kërkon falje prej Allahut, vetëm se Allahu ia fal atij.”^[7]

Ka ardhur në sunetin profetik një pjesë e veprave që i shlyejnë gjynahet, ato janë shumë dhe përkufizimi i tyre është i vështirë në këtë rast, por ndër to përmendim:

1. Abdesi:

Allahu në përfundimin e ajetit ku përshkruhet abdesi thotë: “…Allahu nuk dëshiron t’ju krijojë ndonjë vështirësi, por dëshiron t’ju pastrojë dhe t’i plotësojë dhuntitë e Tij ndaj jush, që të jeni falënderues.” (El-Maide: 6)

Ebu Hurejra tregon se Pejgamberi (alejhi selam) ka thënë: “Kur myslimani merr abdes dhe e lan fytyrën e tij, bashkë me ujin apo me pikën e fundit të ujit, nga fytyra i bie çdo gjynah që ai e ka shikuar me sytë e tij. Kur i lan duart e tij, bashkë me ujin apo me pikën e fundit të ujit i bie çdo gjynah që e ka prekur me duart e tij. Kur i lan këmbët e tij, bashkë me ujin apo me pikën e fundit të ujit i bie çdo gjynah që e kanë bërë këmbët e tij, derisa të pastrohet nga të gjitha gjynahet.”^[8]

Abdesi është ibadet që përsëritet dhe njeriu e vepron disa herë brenda ditës. Po qe se njeriu do të meditonte kuptimin e këtij hadithi gjatë marrjes së abdesit, do ta gjente veten duke e rikthyer shiritin e kujtimeve me gjynahet e tij, por tani larg epshit që e pati mposhtur dhe kënaqësisë që ia pati verbëruar sytë derisa kishte rënë në gjynah. Ato tani do t’i kujtojë, por me keqardhje dhe me pendim. Këto pamje tanimë tek ai do të ngjallin dëshirë për të ikur nga gjynahet. Por, ne fatkeqësisht jemi të pakujdesshëm ta kujtojmë këtë botëkuptim gjatë marrjes së abdesit.

2. Pesë kohët e namazit:

Një prej shkaqeve që më shumë i shlyen gjynahet është falja e pesë kohëve të namazit. Ebu Hurejra tregon se e kishte dëgjuar Pejgamberin (alejhi selam) të thoshte: “Çfarë mendoni për një njeri që para derës së tij kalon një lum, e ai për çdo ditë pesë herë pastrohet aty, a ka për të mbetur papastërti në trupin e tij.” I thanë të pranishmit: “Jo, nuk ka për t’i mbetur asgjë nga papastërtia.” Pejgamberi (alejhi selam) tha: “Kështu është shembulli me pesë kohët e namazit, ato janë shkak që Allahu t’i shlyejë gjynahet.”^[9]

DR. MUHAMED ED DUVEJSH

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

PJESË NGA LIBRI “RRUGA E SHPËTIMIT NGA E KEQJA E GJYNAHUT”

(Libri është i përkthyer në shqip)

[1] Buhariu (526), Muslimi (2723).

[2] Muslimi.

[3] Ahmedi (1/387).

[4] Ahmedi (5/153), Tirmidhiu (1987), dhe tha që hadithi është hasen sahih.

[5] Taberaniu prej hadithit të Ukbe ibn Amirit.

[6] Hakimi (4/272), dhe tha që zinxhiri i hadithit është i saktë, por Buhariu dhe Muslimi nuk e kanë shënuar hadithin.

[7] Ahmedi (1/2).

[8] Muslimi (244).

[9] Buhariu (528), Muslimi (667).

I riu mund të bjerë në gjynah e më pas të ndiejë keqardhje, të pendohet dhe ta braktisë gjynahun. Pastaj sërish ta përsëritë gjynahun dhe të pendohet. Dhe kështu të vazhdojë për disa herë, derisa ta pyesë veten se a ka pendim për mua në këtë rast! Shejtani e shfrytëzon momentin t’i bëjë intriga se ai nuk është serioz në pendim dhe se për të më e mira është ta lërë pendimin.

Mirëpo, kur në vete mendon seriozisht, ka për të thënë: Gjynahu i parë kaloi dhe u pendova prej tij, e ky është gjynah tjetër dhe do të pendohem prej tij. Më e mirë për mua është të vdes duke u penduar se të vdes duke këmbëngulur në gjynahe.

Këtë botëkuptim e vërtetojnë hadithet në sunetin profetik. Ebu Hurejra h përcjell se Pejgamberi (alejhi selam) ka thënë: “Kur robi bën gjynah dhe thotë: ‘O Zot, më fal se bëra gjynah!’ Allahu tha: ‘Robi Im e di që ka Zot i Cili e fal gjynahun dhe e merr në llogari për të, prandaj e fal robin Tim.’ Pastaj për aq kohë sa deshi Allahu nuk bëri gjynah, e kur e bëri sërish, robi tha: ‘O Zot, më fal, bëra një gjynah tjetër.’ Allahu tha: ‘Robi Im e di që ka Zot i Cili e fal gjynahun dhe e merr në llogari për të, prandaj e fal robin Tim.’ Allahu e përsëriti tri herë (fjalën e fal robin Tim) dhe tha: ‘Le të veprojë çfarë të dëshirojë (përderisa çdoherë që bën gjynah të ri, kërkon falje dhe pendohet nga gjynahu)’. ”^[1]

Ukbe ibn Amiri tregon për një njeri që shkoi te Pejgamberi (alejhi selam) dhe i tha: “O i Dërguari i Allahut! Kur ndonjëri prej nesh bën gjynah, çfarë bëhet me të?” Pejgamberi (alejhi selam) tha: “I shkruhet gjynahu.” E nëse pas gjynahut kërkon falje dhe pendohet? Pejgamberi (alejhi selam) tha: “I falet atij dhe i pranohet pendimi.” E, nëse i kthehet sërish gjynahut? Pejgamberi (alejhi selam) tha: “I shkruhet gjynahu.” E, nëse pas gjynahut kërkon falje dhe pendohet? Pejgamberi (alejhi selam) tha: “I falet atij dhe i pranohet pendimi.” E, nëse i kthehet sërish gjynahut? Pejgamberi (alejhi selam) tha: “I shkruhet gjynahu dhe Allahu nuk lodhet (për t’ia falur robit) derisa ju nuk lodheni (së kërkuari falje).”^[2]

Aliu  ka thënë: “Më i mirë në mesin tuaj është ai që pas gjynahut pendohet.” I thanë: “E, nëse i kthehet sërish gjynahut?’ Tha: “I kërkon falje Allahut dhe pendohet.” I thanë: “E, nëse i kthehet sërish gjynahut?’ Tha: “I kërkon falje Allahut dhe pendohet.” I thanë: “E deri kur kështu?” Tha: “Derisa shejtani të lodhet.”^[3]

Hasan el-Basriut, Allahu e mëshiroftë, i thanë: “A duhet t’i vijë turp atij i cili i kërkon falje Allahut për gjynahet e tij e më pas u kthehet gjynaheve, pastaj kërkon falje dhe prapë u kthehet gjynaheve?!” U përgjigj: “Shejtani dëshiron dhe shpreson që t’ju mundë në këtë mënyrë, për këtë shkak, mos e ndalni istigfarin (kërkimfaljen)!”

Omer ibn Abdulazizi, Allahu e mëshiroftë, në fjalimin e tij të xhumasë, tha: “O ju njerëz! Kush bie në gjynah, le t’i kërkojë falje Allahut dhe le të pendohet. Nëse prapë i kthehet gjynahut, le t’i kërkojë falje Allahut dhe le të pendohet. Nëse prapë i kthehet gjynahut, le t’i kërkojë falje Allahut dhe le të pendohet. Me të vërtetë ato janë gjynahe të varura në qafën e njeriut, ndërsa i gjithë shkatërrimi është në këmbënguljen për veprimin e tyre.”

Ky botëkuptim është përfshirë brenda ajetit: “Për ata që, kur bëjnë vepra të turpshme ose i bëjnë dëm vetes, e kujtojnë Allahun, i kërkojnë falje për gjynahet e tyre – e kush i fal gjynahet përveç Allahut? – dhe nuk ngulmojnë me vetëdije në gabimet që kanë bërë.” (Ali Imran: 135)

Po ashtu, është përfshirë në ajetin: “Ata që i frikësohen Allahut, kur u vjen ndonjë mendim i lig nga djalli, i kujtojnë (urdhrat e Tij), e atëherë e shohin rrugën e drejtë. Ndërsa, vëllezërit e vet (prej njerëzve), ata i shpien edhe më tej në humbje pa pushuar.” (El-Earaf: 201-202)

Numan ibn Beshiri  në komentarin e fjalëve të Allahut: “…dhe mos e çoni veten tuaj në shkatërrim…” (El-Bekare: 195), tha: “Nëse ndonjëri nga ju bie në gjynah, mos ta çojë veten e tij në shkatërrim dhe mos të thotë: nuk ka pendim për mua; por le të kërkojë falje prej Allahut dhe le t’i kthehet Allahut me pendim, sepse Allahu është Falës dhe Mëshirues.”^[4]

E pyeti një njeri el-Bera ibn Azibin  për kuptimin e fjalëve të Allahut “…dhe mos e çoni veten tuaj në shkatërrim…” (El-Bekare: 195), se a e ka për qëllim njeriun që e takon armikun e lufton me të derisa të vritet? I tha: “Jo, për qëllim e ka atë njeri që bën gjynah dhe thotë se Allahu nuk ma fal këtë gjynah.”^[5]

Seid ibn el-Musejibi, Allahu e mëshiroftë, në komentarin e fjalëve të Allahut: “…sigurisht që Ai është Falës për ata që pendohen.” (El-Isra: 25), tha: “Për qëllim është ai i cili bën gjynah e më pas pendohet, pastaj sërish bën gjynah e më pas pendohet, pastaj sërish bën gjynah e më pas pendohet.”^[6]

Ata ibn Jesari, Allahu e mëshiroftë, në komentarin e po të njëjtit ajet, tha: “Robi bën gjynah e më pas pendohet dhe Allahu ia fal atij; pastaj robi sërish bën gjynah e më pas pendohet dhe Allahu ia fal atij; pastaj herën e tretë robi bën gjynah e, nëse pendohet, Allahu ia fal atij me një pendim që nuk shlyhet më.”^[7]

Vehb ibn Xheriri përcjell prej babait të vet, i cili ishte prezent te Hasan el-Basriji kur erdhi një njeri e pyeti dhe i tha: “Çfarë thua për një njeri i cili bën gjynah e më pas pendohet?” I tha: “Pendimi i tij ia shton më tepër afërsinë tek Allahu.” “E, nëse bie sërish në gjynah dhe pendohet?” – e pyeti sërish. Tha: “Pendimi i tij ia shton më tepër respektin tek Allahu.” Më pas e tregoi një hadith të Pejgamberit (alejhi selam)  dhe e lexoi ajetin: “Ata që i frikësohen Allahut, kur u vjen ndonjë mendim i lig nga djalli, i kujtojnë (urdhrat e Tij), e atëherë e shohin rrugën e drejtë.” (El-Earaf: 201)^[8]

DR. MUHAMED ED DUVEJSH

Nga arabishtja: Irfan JAHIU

PJESË NGA LIBRI “RRUGA E SHPËTIMIT NGA E KEQJA E GJYNAHUT”

(Libri është i përkthyer në shqip)

[1] Buhariu (7507), Muslimi (2758).

[2] Hakimi (4/275), dhe tha që hadithi është sipas kritereve të imam Buhariut, megjithatë nuk e ka nxjerrë hadithin. Taberaniu në el-Kebir dhe po ashtu në el-Mexhmea (10/200) dhe tha që zinxhiri i hadithit është i mirë.

[3] Ibn Ebi Dunja.

[4] Bejhakiu në Shuab el-Iman (7092).

[5] Bejhakiu në Shuab el-Iman (7093).

[6] Bejhakiu në Shuab el-Iman (7095), Ibn Xheriri (15/69).

[7] Ibn Xherir (15/71).

[8] Bejhakiu në Shuab el-Iman (7096).